Door: Robert Wienesen
Zo daar is die dan eindelijk, ongeveer een jaartje na de aankondiging op Neurenberg 2010. Toen verraste Liliput (Bachmann Europe) ons met de aankondiging van hun eerste Europese N-spoormodel, de FLIRT en deze staat centraal in deze test.
Geschiedenis/Grote voorbeeld
De FLIRT van Stadler kwam in 2004 op de markt en is sterk verwant aan de in Nederland wel te vinden GTW van Arriva en Veolia. FLIRT is een afkorting van Flinke Leichter Innovativer Regional-Triebzug hetgeen eigenlijk heel duidelijk aangeeft waar de FLIRT voor bedoeld is. Juist regionale treinstellen. De SBB heeft deze treinstellen als eerste besteld met als doel deze in te gaan zetten op de S-bahn rondom het Zwitserse Zug (RABe 523, serie van 12 stuks) en Basel (RABe 521, serie van 30 stuks), maar inmiddels zijn ze ook te vinden in Tessin en ver buiten de Zwitserse landsgrenzen.
Het voorbeeld van dit model is de FLIRT zoals deze rondom Basel te vinden is in de S-bahn. Deze vierdelige treinstellen hebben als extraatje een twee panto met breed sleepstuk en Indusi voor de inzet richting Duitsland en hebben als belangrijkste kenmerk een groot groen valk met witte letter “R” erin.
Het model
Hup uit de verpakking dat ding, die wil ik absoluut even testen. Immers een van de grootste gebreken in het N-spoor assortiment van de afgelopen jaren was het chronische gebrek aan moderne elektrische treinstellen. Daar heeft Liliput dus heel gemakkelijk op kunnen scoren en in de eerste indruk doen ze dat dus ook. Netjes bedrukt, scherpe belijning en een rijk gedetaileerde daktuin. Nou we moesten maar eens langs de verschillende onderdelen lopen.
Het uit de verpakking nemen moet met beleid gebeuren ivm de constructie van de bakovergangen. De waarschuwing op de verpakkingsinleg is absoluut geen onzin. Dus niet eigenwijs doen en opvolgen. Al hoewel het een uitdaging zal zijn bij de DB-FLIRT welke vijfdelig is.
Het model klopt, vierdelig. Loepzuivere bedrukking, ook op de dakonderdelen. Uiteraard is het een gladde unit zoals het een modern treinstel betaamt en wat wel leuk is de constructie van de stuurcabines is zodanig dat ze bijdragen aan een goede indruk.
Qua onderdelen en detail verwijs ik graag naar de aanwezige achteruitkijk spiegels en de daktuin. Ik zie twee verschillende sleepstukken op de panto’s, zowel een Zwitserse als een Duitse. Ik ga maar eens voor het principe plaatjes vullen de gaatjes, kijk mee en huifert…
Technische uitrusting
Allereerste vraag, waar zit de stekkerverbinding voor de decoder? Nou even verder lezen in de handleiding en op internet leert dat deze (kant 1) het koprijtuig is met het prominente metaalkleurige onderdeel op het dak. En nu dat duidelijk is kunnen we de toko gaan openen.
Als eerste stap geldt dat het model voorzichtig op z’n zijkantje gelegd moet worden, waarbij even een goede oplossing gezocht moet worden om afbreuk van de spiegeltjes te voorkomen. Ik heb twee opgerolde diepvrieszakjes onder de beide koppen gelegd. Daarna heb ik het schroefje onder de kabine van koprijtuig 1 los gedraaid (kleine kruiskop noodzakelijk).
Daarna kan de kop voorzichtig van de bak getrokken worden in een horizontaal vlak. Dat gedaan en dan met tandenstokers de kap van de bak afgepeuterd (klik-klem-systeem zoals bij vele fabrikanten) en voila toegang tot het binnenwerk.
Wat gelijk opvalt. Doorlopende print aan de dakzijde van het model, doorverbonden door alle rijtuigen en (hoewel niet geopend) is het tweede koprijtuig vrijwel identiek (alleen de decoderaansluiting ontbreekt).
De constructie van de decoderaansluiting komt mij iets vreemd over, een achtpolige stekker voor een zespolige decoder (NEM 651, met een twist). De eerste en zesde pool staan duidelijk aangeduid, de decoder moet met pin 1 feitelijk in de tweede pool van de achtpolige aansluiting. De hier gebruikte DHL-160 moet overigens met de onderdeeltjes op z’n kop in de stekker.
Het in elkaar zetten van de kap is overigens het in omgekeerde volgorde uitvoeren van eerder genoemde handelingen. Maar even geduld want nu kunnen we nog even wat extra bespreken.
Motorisch is de FLIRT van Liliput voorzien van een tweetal kleine (vijfpolige) motortjes welke verborgen zitten onder het interieur van de koprijtuigen. De stroomafname is gelijk aan de werkelijke motorisering Bo-2-2-2-Bo, dus alleen de twee draaistellen onder de kop zorgen voor stroomafname. Om te voorkomen dat de analoge modelspoorder in de problemen komt met z’n bloksysteem zit er een schakelaartje verborgen om de stroomafname tot kop 1 te beperken om zo doorschieten te voorkomen.
De jacobsdraaistellen zijn van een gelijke constructie als de Fleischmann Desiro , hetgeen betekent dat een klein spiraalveertje de bakdelen naar elkaar toe trekt en er een schuifmechaniekje aanwezig is om soepel door de bochten te kunnen. Gelukkig hebben ze wel de assen geisoleerd waardoor het veertje geen kortsluiting kan veroorzaken. Maar het systeem is betrekkelijk kwetsbaar en doorbuigen en knikken kan de veertjes kapot maken, vandaar de waarschuwing.
Laatste punt is de verlichting. De frontverlichting is goed uitgevoerd. Dus een lichtwissel wit (koudwitte led)-rood en beiderzijds is een reisbestemmingsaanduiding met verlichting aanwezig (maar wordt niet volledig aangelicht). Deze is constructief niet helemaal goed gelukt (slechte, niet egale aanlichting, wel chemisch groen van kleur), een schoonheidsfoutje. Het model is ook voorzien van gele led binnenverlichting wat wel prettig is maar niet helemaal correct is (warmwitte LEDs of koudwitte LEDs zijn beter naar mijn idee). Ook de bestemmingsaanduiding aan de zijkant had beter aangelicht mogen worden.
De baan op
Een korte test op de analoge baan leverde geen problemen op. Goed te regelen en rijdt lekker soepel en stabiel. Maar goed das een hele korte test geweest om te kijken of het treinstelletje wel in beweging wilde komen. De decoder heb ik nog niet ingeregeld, maar van wat ik gezien heb op de standaardinstellingen rijdt het treinstel ook digitaal lekker rustig. Door de brede spanningsbasis zijn stroomloze secties dus geen probleem (of een probleem afhankelijk van je beveiligingsconstructie in de modelbaan).
Verpakking
Het treinstel zit in een grote plastic inleg met een beschermingsdeksel met diverse schuimelementen om de koppelingen en draaistellen verder te beschermen. Het treinstel is redelijk goed uit de verpakking te trekken met het ingelegde plastic folie. Overigens terug erin is toch wat lastiger dan eruit halen. Het geheel zit in een kartonnen omhulsel met een zichtvlakje over de lengte van het treinstel. Persoonlijk was mij de constructie van de Desiro-inleg van fleischmann beter (gemakkelijker) geweest.
De handleiding (Engels en Frans) zit onder de plastic inleg van het treinstel en is keurig voorzien van een onderdelenlijstje van het betreffende treinsteltype binnen de FLIRT-familie.
Overige
Er zijn een aantal verschillende uitvoeringen aangekondigd. Je kan hierbij denken aan de DB AG versie (vijfdelig) of de vierdelige Eurobahn en Rhein-Ruhr-Express (RRX) variant alle voor de Duitse markt. Maar er zijn ook speciale oplages aangekondigd via Arwico (import CH) voor de Zwitserse markt en in Italië. Kortom varianten genoeg dus.
Conclusie
Alles bij elkaar heeft Liliput een prima eerste model neergezet voor de N-spoormarkt. Gezien hetgene wat je krijgt (goed gedetaileerd, binnenverlichting, front-sluit-verlichting, twee vijfpolige motoren met goede rijeigenschappen) smaakt dit zeker naar meer. En voor een prijs waar menig "grote" fabrikant een puntje aan kan zuigen. Helemaal perfect? Nee dat niet. Zo is de constructie van de kappen net niet helemaal optimaal, een lange schroef was beter geweest ipv een klik- en schroefsysteem zoals nu. Maar ik verheug me al op de komende jaren, hopelijk pakken ze bij Liliput goed door (en de folder voor 2011 wijst daar wel op) en kunnen we de komende jaren nog vele modellen verwelkomen.
Gegevens
Merk: Liliput
Type: RABe 521, SBB CFF FFS, Stadler FLIRT
Schaal: 1:160, spoor N
Tijdperk: V-VI resp. V
Catalogusnr: 163990
Frame: metaalspuitgietwerk
Opbouw: kunststof
Stroomafname: 4 assen, 2 antislipbandjes
Motor: 2x vijfpolig, met klein vliegwiel
Verlichting: driepunts frontverlichting uit een enkele led, rode sluitverlichting (een led) en ZZA met een groenige led
Decoder: nee, stekker gebaseerd op NEM 651 norm
Krachtoverbrenging: via tandwielen
Rijeigenschappen: goed, regelmatig. Ook kruipend mogelijk
Gewicht: niet gewogen, maar de koppen zijn het zwaarste
Min. Radius: geschikt voor R1
Koppeling: geen
Prijs: adviesprijs €199,- (2011)
Bronnen (stand: 14 Maart 2011)
Handleiding Liliput FLIRT
http://de.wikipedia.org/wiki/Stadler_Flirt
