N-Spoorforum

Momenteel zitten we te kijken naar een nieuw (en groter huis). De hoop is dat daar ook een plek kan komen voor een meer permanente baan. Enigzins vooruitlopend hierop heb ik de afgelopen maanden lopen broeden op een mogelijk baanplan om optimaal gebruik te maken van de xtra ruimte Ondertussen zijn de ideeen zo ver gevorderd dat het me wel een goed moment lijkt om eens wat feedback te vragen.

Sinds ik ik 2018 de hobby weer heb opgepakt, merk ik dat ideeen en voorkeuren zich continue ontwikkelt hebben. mijn huidige baantjes hebben me ook veel ervaringen meegegeven. Daar is een bepaald wensen lijstje uitgekomen voor 'de ideale baan' welk als volgt zijn:
- Nederlands getinte baan, maar omdat ik ook wat duits stoom heb mag het best een beetje het grensgebied worden. Moet passen bij mijn materiaal van de begin jaren 70.
- Het word een dieselbaan. Dat betekent dat het een wat landelijk uiterlijk zou moeten hebben. In de jaren zeventig was het meeste dubbelsporig traject al ge-electrificeerd dus dit betekent dat enkelspoor het best zou passen.
- Het liefts wil ik de treinen automatisch laten rijden met afwisseling waar ze terugkomen vanwaar ze naar toe gingen. Dus geen rondje om de kerk maar het keerlus principe
- Tegelijkertijd het liefst geen helixen (wat lasting is te kombineren met het eerdere punt).....
- Peco55 rails met slanke wissels (als we het toch goed gaan doen, dan maar helemaal goed natuurlijk )
- Ruime bochten zodat alles lekker rijd en een waarheidsgetrouwe uitstraling heeft. Minimale radius: ~40cm
- Een station is toch wel leuk. Het zorgt voor extra actie op de baan. Maar dan wel zo opgezet dat express treinen en vrachttreinen door kunnen denderen (doorloopspoor dus)
- Wat vrachtbeweging is wenselijk. Goederenloods om te rangeren als een leuke afwisseling op het continue laten rijden van de treinen
- Al het bovenstaande op een zo’n klein mogelijk oppervlakte zodat ik weet wat de minimale ruimte is die ik moet ‘reserveren’ in de nieuwe woning (alle extra ruimte is een bonus).

Over de afgelopen tijd veel inspiratie opgedaan en vele ontwerpen geschets. Het Marklin magazine heeft best leuke ontwerpen waar je makkelijk een H0 ontwerp in N kan omzetten. Op basis daarvan eens een kopstation ontwerp geprobeerd. Leuk, maar was het niet. Echter, daar kwam wel het idee uit om een lus in te bouwen op niveau 0 zodat je slechts 1 helix gebruikt. Daarnaast vond ik Molinnis (filmpje van deze mooie engelse baan kan je zo vinden op youtube) een erg mooie baan welke goede inspiratie opleverde wat uiteindelijk grote invloed heeft gehad op het ontwerp.

Misschien eerst even beginnen met de fictieve setting:
Begin jaren zeventig, vlak bij de grens met Duitsland, ligt het fictieve plaatsje (xxx? naam komt later nog wel).
Het is gelegen aan een enkelsporige spoorlijn en is het laatste reizigers station voor de Duitse grens. Door het toenemende grensoverschrijdende vrachtverkeer, de gunstige aansluiting richting het Duitse Rughrgebied alsook een florerend industrie terrein bij de grens, is het verkeer op dit niet gelectrificeerde lijntje ondertussen enorm toegenomen.
In vroegere jaren bevond zich voor het station nog een afslag voor een lokaal lijntje de provincie in. Deze lijn is eind jaren 50 gesloten omdat dit niet rendabel was. Het doorlopend spoor is grotendeels afgebroken en aan overwoekering onderhevig, maar wat nog wel bruist van bedrijvigheid is de van Gend & Loos loods welke vlak naast het station ligt. Op het zelfde gebied bevind zich ook nog altijd een kleine lokloods welke nog altijd door de NS in gebruik is.
Op dit stukje spoor zien we dus internationale personen treinen, korte diesel treinstellen welke het station als eindpunt hebben en een grote varieteit aan vrachttreinen, waaronder de gesloten goederenwagons welke hun lading overslaan bij de overslag loods.
Ook bevind zich in de buurt een spoorwegmuseum welke een aantal historische stoomloks onderhoud en welke regelmatig reizen organiseert tussen Nederland en Duitsland waar er historische wagons van CIWL en Rheingold worden gebruikt (en welke dus regelmatig langs komen).

Het ontwerp:
Maximale treinlengte is exact 1 meter.
Er bevindt zich 1 schaduwstation met 2 x 5 sporen (lengte zo'n 115-120cm voor elk spoor). Via een Helix (1 helix was on-overkomelijk) zal er zo’n 22.5 cm omhoog worden geklommen (~2% stijging). De helix is dubbelspoor om een continue stroom aan treinen aan te kunnen. Buitenom omhoog, binnen spoor naar beneden. Dit is weliswaar niet volgens de standard NL rijrichting (ze rijden dus links…), maar omdat het dubbelspoor uit het zicht is maakt dat niet uit.

Bovenaan de helix bevind zich de ingang / uitgang van de keerlus. De keerlus is echter wel de hele baan in zicht..... Mijn huidige idee is dat treinen ofwel rechtdoor gaan om vanaf rechts het station te benaderen, ofwel de kruising net na de helix oversteken om vanaf de bovenkant het station in te gaan. Vanaf de bovenkant gaat het ook op enkelspoor. Hier heb ik overigens nog wat twijvel. Als ik meteen daar dubbelspoor doe is er wat meer ruimte voor het station, maar het lijkt me dat met een enkelsporige verbinding de keerlus makkelijk zou worden (klopt die aanname?)
Daar komt nog wel een extra vraag bij: zijn er problemen die ik me op de hals haal door de hele baan als een keerlus op te zetten? Ik heb nooit eerder met keerlussen gewerkt dus dit is wel een groot vraagteken voor me.

Het station heeft 3 sporen: een spoor aan het perron (1m lenge), een omloopspoor zodat treinen er langs kunnen als er een trein bij het perron staat, en een doodlopend spoor. Hier stopt de wadloper en mogelijk toekomstig ander pendel materiaal. Achter de achtergrond zijn er ook een drietal stopplaatsten zodat het NS pendelmateriaal niet ruimte in de helix en het schaduwstation opneemt.
De linker kant van de baan (in groen) waar de van Gend & Loos loods staat komt 2-3cm hoger te liggen. Op die manier kan het bovenop de helix komen. Een helling van 4-5% om die heuvel op te gaan is geen probleem omdat dit korte lokjes (max sleep 6 korte wagonnetje) worden. De bedoeling is om het (gesloten) doorlopende spoor bij de loods te laten verwoekeren zodat alleen 2 rangeersporen actief worden gebruikt. Op dezelfde heuvel ligt er een aftakking naar een lokloods. Bedoeling is om hier wat rangeerloks en werkmaterieel (sproeitrein, hippels, sik enz) te plaatsen. Op de hele heuvel kan er dan wat gerangeerd worden zonder dat dit invloed heeft op de hoofdlijn.
Het hele plan past op 3 meter lengte bij 1 meter diepte en was het meest compacte plan dat ik kon bedenken wat ook voldoet aan de wensenlijst.
Aansturing digitaal. Op dit moment met Z21. In het geval van automatiseren zal iTrain de meest logische keuze worden denk ik.

Laat me weten wat jullie ervan denken. Zeker met betrekking tot het hele keerlus concept ben ik erg benieuwd naar jullie observaties en feedback want ik heb nog geen ervaringen met keerlus technology. Het gaat nog wel even duren voordat een bouw kan gaan beginnen, en dat is ervan uitgaande dat ik de ruimte kan vrijmaken natuurlijk.

Alvast bedankt!

Leuk baanplan. Een klein dingetje dat mij opviel was het wissel rechts onderaan waarbij de hoofdrichting in de afbuigende stand bereden wordt. Dit kom je in de werkelijkheid op het hoofd doorgaande spoor weinig tegen.

Bedankt Maarten.
Had ik eigenlijk niet aan gedacht, die wissel richting. Maar omdat het lijntje naar de loods als doorlopende lijn word neergezet (het spoor onderin liep 'vroeger' door, maar dat lijntje is gesloten), kan ik er toch mee wegkomen
Ik heb nog wel gekeken om het om te buigen maar dan moet ik de bocht na het station een stuk scherper maken. Het zou wel kunnen als de lengte van de baan net iets meer kan zijn. Ik hou hem in gedachten!

Hoi Sander,

Dan is het feitelijk een Keilbahnhof (op z'n Duits dan he). Daar zijn wel wat leuke voorbeelden van te vinden via herr Google. En inderdaad kan je best een situatie hebben waarbij een aftakking is gesloten. Maar dan staat het stationsgebouw op een wat ongebruikelijke plaats.

MvG
Robert

Bedankt Robert.
Ik heb het even moeten nazoeken want was niet bekend met het concept. Inderdaad heeft het er wel wat van weg.
Op zich wel een leuk idee want het zou de lay-out misschien nog realistischer kunnen maken, en in Nederland blijken er een aantal van dit soort stations te zijn (geweest) zoals Kesteren.
Ik zal de komende dagen eens kijken of dit verder uitgewerkt kan worden om te kijken of het allemaal past, want er moet wel het nodige omgegooid worden aan het sporen plan

Ziet er goed uit Sander. Ik zou wel het schaduwstation anders indelen. Je hebt een hoogteverschil van 22,5 cm dat door de constructie nog de nodige centimeters minder wordt. Als er dan wat met je wissels is dan kom je er vrij moeilijk bij voor reparatiewerkzaamheden. Mijn advies is dus minder wissels en deze zo kort mogelijk bij de zijkant plaatsen.
Op mijn baan heb ik dat als volgt opgelost.



In plaats van 2 aparte opstel terreinen zoals je nu gepland hebt deze ombouwen tot 5 lange gebogen opstelsporen. Hierdoor heb je meteen 8 wissels minder nodig en veel meer opstelruimte. De overgebleven wissels aan de zijkant inplannen voor maximale bereikbaarheid.



Hier zie je de achterzijde van mijn baan met ca 14 cm ruimte boven de wissels in het schaduwstation. Ondanks deze krappe hoogte zijn de wissels goed bereikbaar. Dit zijn ook de plaatsen waar wel eens een keertje de boel ontspoort omdat een wissel niet goed staat. Ook daar kom je dan gemakkelijk bij.

Nico Essers schreef: ↑24 jun 2020 08:46 In plaats van 2 aparte opstel terreinen zoals je nu gepland hebt deze ombouwen tot 5 lange gebogen opstelsporen. Hierdoor heb je meteen 8 wissels minder nodig en veel meer opstelruimte.

Bedankt Nico. Tja, op die manier lijkt 20cm inderdaad niet heel ruim. Op zich moet ik die hoogte wel kunnen verhogen met extra omwentelingen.
Wat betreft het schaduwstation, begrijp ik het goed dat je in dat geval meerdere blokken maakt zodat je per spoor meerdere loks hebt en dat als de voorste weg rijd, die daarachter een plaatsje opschuift? Want anders kan je meteen een stuk minder loks kwijt.

Ja, dat klopt Sander. Je geeft aan dat je maximale treinlengte 1 meter is. Dan kun je zeker wel 3 blokken per spoor maken en verhoog je het aantal loks. Je kunt zelfs kiezen voor bijvoorbeeld 4 of 5 blokken waardoor er meerdere kortere treinen achter elkaar kunnen staan. Een langere trein neemt dan 2 of 3 blokken in beslag. iTrain kan hier goed mee omgaan. Zelf heb ik 2 blokken per spoor, maar mij baantje is dan ook maar 75x145 cm. Ik zou op deze baan dus zelfs een ICE van 125 cm kwijt worden.

Dank je @Nico Essers ik had eigenlijk nog nooit op die manier naar schaduwstations gekeken. Ik zal er eens mee aan de slag gaan. Ik heb inderdaad ook een aantal kortere treinen (50-65cm) dus mogelijk een goede manier om extra capaciteit te creeren. Het betekent wel een aantal krappere bochten in het schaduwstation maar ik ga er vanuit dat je treinen naar een ruime bocht kan sturen in een iTrain

Je kunt in iTrain aangeven waar een trein wel of niet mag komen. Zo kun je krappe bochten verbieden voor treinen die hier moeite mee hebben.

Naar aanleiding van de feedback (waarvoor dank!) weer met anytrain aan de slag gegaan.
Het schaduwstation aangepast zoals per Nico's suggestie. Dat is inderdaad een mooie oplossing. Wat extra sporen toegevoegd waardoor in het schaduwstation de minimale radius daalt tot 30cm, maar daar hebben de meeste loks geen moeite mee. Op die manier zijn er nu 7 sporen. Deze kan ik ieder indelen in 3 blokken van zo'n 120cm gemiddeld, dus dat is ruim zat. Zelfs als ik 1 spoor als doorloopspoor behoud geeft dat een capaciteit van 18 slepen, wat zelfs nog iets ruimer is dan ik nodig heb (de verzameling telt momenteel slechts 20 loks....ik houd het beperkt).

De baan boven was iets meer gepuzzel. Dat Keilbahnhof idee is toch wel leuk gebleken. Schin op Geul geeft ook we wat inspiratie hoe dat op te zetten. Maar dientengevolgen is er best wat veranderd. Het doodlopend spoor op het station is verwijderd. Aangezien een Keilbahnhof toch 2 perrons heeft, kan het peron bij de afslag naar de loodsen gebruikt worden door de wadloper enz.
Het idee om de rest van dat spoor een verwoekert uiterlijk te geven is er nog altijd wel, al word dat wel iets lastiger omdat er om dat stuk spoor nu meer bedrijvigheid zit. In de hoek van het station zal toch wat dorp / stads bebouwing moeten komen.
Verder is de lokloods naar de voorkant van de baan getrokken. Het idee is wel om dat zo'n 2cm te verhogen (ivm de heliz eronder) en dus ligt de VGL loods op een lager niveau.
Nu het perron van het station ook links inplaats van rechts van het spoor ligt, kan de rechter kant van de baan gebruikt worden voor natuur en landbouw achtige scenery.
De rails bij de VGL loods zijn zo uitgedacht met rangeer bewegingen in gedachten, al heb ik wel het idee dat hier nog wel wat aan verbeterd kan worden (ik weet alleen nog niet hoe).

Hoi Sander,
Bij het stationsspoor aan de linkerkant zou je qua hoogte wel eens een probleem kunnen krijgen om over de helix heen te komen.
Dat is wel op te lossen door de wissels linksboven iets naar rechts te leggen zodat de helling neerwarrts eerder kan beginnen.
De rechter stationssporen komen dan iets meer in een boog naar rechts te liggen maar dat geeft ook een wat speelsere indruk, vind ik.
Groet,
Bert

Hoi Sander,
Leuk baanplan! En fijn dat je meer ruimte hebt, nu kun je toch je gewenste stationsgebouw plaatsen! En je hebt ruimte voor meer treinverkeer, ruimere bogen, meer scenery, enz.
De nieuwe versie van het station (Keilbahnhof) is een verbetering naar mijn mening. Het ziet er natuurlijker uit dan de eerste versie.

Wel ga je een probleem krijgen met het buiten gebruik zijnde spoor aan de linkerkant (wat Bert al aangaf): dat komt nooit over de sporen van de helix heen. Echter, je kunt het ook vlak voor de sporen van de helix laten stoppen. Het abrupte einde is goed te camoufleren met bomen die inmiddels op het spoor groeien (net zoals bij Enschede-Gronau vroeger, toen ik in de jaren 90 nog in Enschede woonde, was bijna niet te zien dat er nog een spoorlijn lag). Een alternatief is een viadukt over het spoor (zoals in bv in Schin op Geul over de lijn naar Heerlen).

Ik ben erg benieuwd hoe je het verder uitwerkt!
Groet, Wim