Kelderland / Keldermalsen, een platte Nederlandse baan.

[JacZ]

Inleiding.

Nadat ik mij alweer enkele jaren geleden heb voorgesteld in dit forum (zie http://www.n-spoorforum.nl/viewtopic.php?f=23&t=5693), wordt het nu tijd om eens iets meer te vertellen over mijn baan. Dat doe ik met de nodige schroom, want de hoeveelheid kennis en kunde op dit forum is indrukwekkend. Vergeleken bij zo veel krasse knutselaars en pientere prutsers past mij slechts een ruime mate van bescheidenheid. De reden om toch dit topic te starten is omdat dit forum een zaak is van geven en nemen. Ik heb al enkele jaren genomen, n.l. kennis en ervaringen van mede-hobbyisten, en dat heeft mij heel veel tijd bespaard en mogelijke valkuilen doen omzeilen. Het wordt nu tijd om iets terug te geven. Mijn hoop is dat ik door het vertellen van mijn overwegingen, beslissingen en ervaringen anderen, vooral starters en andere herintreders met deze mooie hobby, wat op weg kan helpen. Want ook zij krijgen te maken met vragen als “hoe te beginnen of te herstarten”, “ga ik verder met analoog”, “begin ik meteen met digitaal” of allerlei andere zaken die vragen oproepen. Ik heb zeker niet de wijsheid in pacht, verre van dat zelfs, maar ik hoop dat mede-hobbyisten er inspiratie uit kunnen putten.

In mijn komende bijdragen zal ik stapsgewijs wat laten zien en toelichten, met daarbij ook enkele foto’s, want ik weet dat daar meteen om wordt gevraagd. Veel staat ook al kort beschreven in mijn introductie van toen, maar ik heb nu de gelegenheid om wat meer in detail te gaan. Bovendien is er sinds toen toch ook wel weer het nodige veranderd, aangepast en bijgekomen.

Jac

[JacZ]

Historie.

Als herintreder sleep je altijd wel iets van historie met je mee en niet iedere beslissing uit die tijd (ruim twintig jaar geleden) is achteraf misschien even gelukkig geweest. Daarom zullen er zonder twijfel punten van kritiek mogelijk zijn en de meeste ken ik waarschijnlijk zelf al een tijdje. Maar laat die dan maar tevoorschijn komen als foutjes die iemand anders zoveel mogelijk moet zien te vermijden.

Wat nog steeds geldt zijn de uitgangspunten die ik ooit opstelde voor het aanleggen van mijn baan:

• - de plaats is in de kelder, met de ruimte daar moet ik het zien te doen
  - de baan kent slechts 1 niveau (ik had toen nog geen benul van wat een helix is)
  - het moet een Nederlandse baan worden (rondrijdend materieel, landschap)
  - geen stoom, wel diesel en elektrische loc-typen en treinstellen
  - tijdperk is naoorlogs, verder geen specifiek tijdperk volgens de gangbare definitie
  - van alle materieel-typen liefst een exemplaar, maar geen interesse in allerlei kleurvarianten
  - focus ligt op het station als de plaats waar alles gebeurt en samenkomt
  - digitaal in plaats van analoog, liefst met aansturing door een computer
  - vermijden van keerlussen en andere ingewikkelde constructies

De plaats van de baan is dus de kelder en die is verantwoordelijk voor de naam. Leid daar niet uit af dat het station van Geldermalsen het voorbeeld is geweest, al blijken er enige overeenkomsten te zijn die toevalligerwijs zijn ontstaan. Er is een dubbelsporig traject dat aan een kant splitst en er is een enkelsporig neventraject. Er rijden treinen van NS maar ook een van Arriva. Maar het is toch vooral een zaak van inbeelding en voorstellingsvermogen.

De baan is een voortzetting van waar ik toen ben gestopt. De onderbouw van de tafel is gemaakt met een modulair systeem van staanders en latten dat destijds bij de Hubo te koop was. Daarop het blad van 1,5cm spaanplaat en 1cm zachtboard, voor de demping van het geluid. Bovendien zijn daarin de ruimtes uitgesneden voor de wisselaandrijvingen, die dus verdiept liggen en onzichtbaar kunnen worden weggewerkt.

Jac

[william]

Kom maar op met die foto's.

Groeten,
William

[JacZ]

Baan ontwerp.

De baan heeft de vorm van een L en zoals gezegd ligt het accent op het stationsgebeuren. De ruimte voor dat gedeelte beslaat 196cm x 66cm en ik kan daar in totaal 6 sporen op kwijt met de benodigde wisselstraten voor een dynamisch gebeuren met stoptreinen, intercity’s, goederen- en internationale treinen. De sporen 1 en 2 zijn geïsoleerd van de sporen 3 t/m 6 en worden allemaal maar in 1 richting bereden (zie de pijlen). Dat betekent dus ook dat enkele wissels er alleen liggen voor het optische effect. Links van het stationsemplacement heb ik een ruimte van 80cm x 107cm voor een dubbelsporige lus en het is de bedoeling dat daar ooit een Nederlands landschap gaat ontstaan met grasland, slootjes, koeien in de wei en een molen. Het baanplan heeft de vorm van een hondenbot, maar door de kruising wordt de binnenlus in feite de helft van een acht. Door de isolerende eigenschappen van de kruising levert dit geen probleem op, al kan het er op het eerste gezicht uitzien als een keerlus. Uiteraard wordt er op deze baan naar Nederlands voorbeeld rechts gereden. Nadeel van de beperkte ruimte is dat de bogen een kleinere radius hebben (R3 en de R3a variant die Roco destijds had) dan dat ik graag zou willen. Dat is een concessie die je af en toe moet doen en in mijn geval onvermijdelijk is.

Aan de rechterzijde bevindt zich de andere poot van de L (73cm x 215cm), die voor ongeveer de helft onder de keldertrap ligt. Daar bevindt zich het schaduwstation dat bestaat uit een aantal opstelsporen die, anders dan de naam doet vermoeden, zichtbaar zijn. De naam schaduwstation dekt dus niet echt de lading, het is meer een van het eigenlijke stationsemplacement verder weg gelegen complex van opstelsporen om treinen tijdelijk te parkeren tussen de rondjes die zij draaien. Een beetje te vergelijken met de Watergraafsmeer in Amsterdam. Schematisch ziet e.e.a. er dan als volgt uit (de layout is zoals getoond in iTrain).



Jac

[Bart51]

Je kan bv ook een helix aan de linkerzijde bouwen en een schaduwstation onder je station. Het voordeel is dat je trein langer onderweg is en dat er meerdere treinen op de baan kunnen.
Succes met het bouwen.

Groet Bart

[JacZ]

Zou kunnen, hoewel ik dan zou kiezen voor de rechterkant (en dus onder de trap). De linkerkant ligt meer in het zicht en is daarom het meest geschikt voor een landschap, al heeft de aanleg daarvan een lagere prioriteit. Het belangrijkste voor mij op dit moment is dat er treinen computergestuurd rijden en dat de techniek helemaal in orde is. Ik kan met dit ontwerp ca. 6 treinen onafhankelijk van elkaar laten rijden en dat vind ik voldoende, hoewel het absoluut waar is dat het het mooiste is om b.v. een internationale trein een tijd uit het zicht te houden. Ik zou dan eerst de bedrading nog wat beter moeten geleiden via plastic ringbandjes o.i.d.

groeten,
Jac

[JacZ]

Station.

Zoals gezegd telt het spoorcomplex zes sporen, waarvan er 2 in westelijke richting (naar links) worden gereden en de andere 4 richting oost. Twee daarvan zijn beschikbaar als opstelspoor voor goederentreinen. Drie sporen liggen langs perrons waar lokale (stop)treinen halt houden. Daarnaast zijn er nog 2 kopsporen voor de nevenlijn waarop gependeld wordt. Intercities, goederen- en internationale treinen rijden zoveel mogelijk over een doorgaand spoor dat niet langs een perron ligt. Dit maakt meteen een zwakheid in mijn ontwerp duidelijk: je wil in dat geval zoveel mogelijk vermijden om over een afbuigende wissel te rijden en dat is hier niet het geval. Bovendien kwamen doorgaande treinen die de buitenbaan van de lus volgen langs het perron van het stationsgebouw. Nu gebeurt dat in het echt ook wel, maar het is beter om hier in het ontwerp rekening mee te houden. Dat heb ik later op kunnen lossen door de wisselstraat aan de linkerkant te veranderen. Tot slot zijn er nog een zestal kopsporen voor het parkeren van locs en die gebruikt worden wanneer een wisseling van loc plaats moet vinden.

Het stationsgebouw is het model van station Kehl van Kibri dat ik ooit op een beurs heb gekocht. De strakke en moderne vormgeving daarvan paste precies bij mijn voorstelling hoe een station van een middelgrote plaats er uit zou moeten zien. Voor het eilandperron, dat er nog moet komen, denk ik aan een perron van Markenburg met de attributen die daarbij verkrijgbaar zijn, zoals banken, koersborden en abri’s. Overigens moet er nog een tweede, kleiner station komen aan het einde van de pendelbaan. Ideaal daarvoor zou een model van een “sextant” zijn en ik heb er goede hoop op dat die binnenkort verschijnt.



Jac

[Hoontje]

Jac,

Op marktplaats is een aanbieder van 3D geprinte bouwpakketten van sextanten. Kan hem nu ff niet vinden...

Groetjes

Hoontje

[JacZ]

Bedankt voor de tip, Alwin. Het is nogal een zoektocht geweest naar een sextant in N. Er was eerst een Belgische firma die een bouwpakket zou uitbrengen, maar dat is nooit doorgegaan. Er is ook een ander bouwpakket, in H0, maar de maker is nog niet zo ver om dat model ook in N uit te brengen. Ik heb er ook Mark van 't Hoff van Markenburg ooit naar gevraagd, maar die vond het, terecht, niet netjes om daarmee op de markt te komen als iemand anders daar al plannen voor zou hebben. Maar het goede nieuws is nu dat ik contact heb met Henk de Vos (Henk's Modelbouw) die een aantal kant en klare sextanten heeft gemaakt voor N. Henk staat ook op de beurs in Houten en ik kan a.s. zaterdag mijn sextant bij hem ophalen.

groetjes,
Jac

[Richard1978]

Hoi,

ik denk dat Hoontje deze bedoelt:

sextant

[JacZ]

Richard, eveneens bedankt, deze kende ik nog niet. Ziet er goed uit. Dus de N-spoorders met een Nederlandse baan kunnen vooruit. Een fraai model van een karakteristieke halte.

groetjes,
Jac

[Ad_M]

Maar het goede nieuws is nu dat ik contact heb met Henk de Vos (Henk's Modelbouw) die een aantal kant en klare sextanten heeft gemaakt voor N. Henk staat ook op de beurs in Houten en ik kan a.s. zaterdag mijn sextant bij hem ophalen.

groetjes,
Jac

Maakt hele mooie producten, zeker een aanrader
Jammer dat Henk zijn tijd en zicht (kunde) kwijt raakt voor N spoor, hij was een van de eerste die met mooi gedetailleerd materiaal op de markt kwam in onze schaal én Nederlands

Mvg,
Ad

[Hoontje]

Hallo Jacz,

Blij dat je een sextant op de kop hebt weten te tikken.

Ik houd mij zeer aanbevolen voor foto's

Groetjes,

Hoontje

[JacZ]

Zaterdag opgehaald in Houten, een sextant in N. Staat nog niet op de definitieve lokatie. Valt wat kleiner uit dan gedacht, maar wel veel details en met verlichting. Het personeel van NS is hier nog niet wegbezuinigd.



vr.gr.
Jac

[marco]

Jac ik lees dat je geen keerlussen wil en daar de sporen dus isoleerd.
Ik weet zeker dat je daar spijt van krijgt en zo moeilijk is het echt niet.
Het scheelt zoveel qua rijmogelijkheden nu ziet het er erg analoog uit qua rijden.
Het mooiste is toch als alle stationssporen van beide kanten bereden kunnen worden

[Hoontje]

Wat een lieflijk modelletje die sextant. 'k Zou bijna mijn eigen baanplan helemaal omgooien om hem toch neer te kunnen zetten. Wie weet ooit op een diorama ofzo

En bij Marco kan ik me alleen maar bij aansluiten. Een keerlus is niet eng. Het is even een 'gepiel' om het aan te sluiten wellicht, want welke spoorstaaf is nou welke en waar moet welke draad precies? maar als je de handleiding van bv. de Xtreme Keerlus oplossing van Rosoft stapsgewijs volgt, dan gaat het gewoon werken.
Nu ben ik niet bekend met het Rautenhaus concept, maar ik neem aan dat dit gewoon een DCC based besturing is?

Mocht je écht niet eraan willen, dan kun je ook nog andere aansturingen overwegen, maar dat vergt dan weer een hele investering en wat doe je dan met je Rauthaus-spullen? Dinamo werkt blokgestuurd en dus zonder 'keerlus problematiek'.

Ook zou je enkele overloopwissels kunnen verwijderen, dan hef je de keerlus(sen) op. Echter rijden je treinen dan enkel een rondje en dat doet afbreuk aan je wensen in en rond het station qua treinbewegingen...

Kortom, gewoon doen die keerlus en mocht je er niet uitkomen, er is hier voldoende hulp voorhanden die je met alle plezier willen helpen!

Groetjes,
Hoontje

[JacZ]

Marco en Hoontje,

allebei bedankt voor jullie nuttige opmerkingen. Het bracht mij er weer toe om over het baanplan na te denken. Met de kennis van nu zou ik er ook geen probleem meer in zien om elk spoor van het station in beide richtingen berijdbaar te maken. Drie keerlus constructies met bijbehorende keerlus modules in elke bocht (twee aan de linkerkant, de andere rechts) zouden dat mogelijk maken. Alle sporen van het stations emplacement kunnen dan op dezelfde manier worden aangesloten.

Ik heb ook nagedacht of het de moeite loont om dit te implementeren. Ik denk echter van niet en ik baseer mij daarbij op het grootbedrijf, dat toch de inspiratie vormt voor het meeste van wat wij in miniatuur doen. Ik woon zelf in de buurt van Eindhoven en als ik naar de treinbewegingen in dat station kijk (maar ook in andere stations) dan zie ik daar een strakke regelmaat. De intercity's van noord naar zuid (richting Venlo en Heerlen/Maastricht) rijden allemaal verder via perron 1 en 2. De andere kant uit, richting Den Bosch en Den Haag, altijd via de perrons 5 en 6. De tussenperrons 3 en 4 zijn voor de lokale sprinters. Doorgaande goederentreinen rijden altijd via aparte sporen aan de stads- of noordkant, buiten de overkapping. Het komt maar hoogst sporadisch voor dat een trein van dit patroon afwijkt en kris-kras over een wisselstraat van de ene kant naar de andere rijdt. Ik geef onmiddellijk toe dat dat op de modelbaan leuk is om naar te kijken, maar echt realistisch is het, denk ik, niet. Dat wordt verder nog benadrukt door de tendens om emplacementen minder storingsgevoelig te maken. Complexe wisselstraten worden vereenvoudigd en rijbanen worden steeds meer gescheiden. En dan ook nog de treinen zelf. De SLT naar Weert gaat niet de andere keer naar Venlo en de DDZ van Deurne naar Nijmegen doet steeds hetzelfde, een aantal slagen per dag. Mijn eigen treinen op deze modelbaan rijden ook via vaste routes in iTrain (dat komt later nog een keer aan de orde) en de dynamiek wordt bepaald door over welke sporen elk soort trein rijdt en of die al dan niet stopt.

Ik laat het dus nog even zo, al zijn er geen technische hinderpalen die jullie suggesties in de weg zouden staan. Het systeem van Rautenhaus dat ik gebruik heeft daar verder geen beperkingen in en heeft zelf ook keerlus modules. Het is inderdaad alleen een kwestie waar de plus en de min aan te sluiten.

Ik vind het wel een hele leuke discussie en waardeer het zeer dat jullie mee hebben gedacht. Het is altijd goed om je eigen ideeën weer eens tegen het licht te houden en wellicht hebben ook anderen hier wat aan.

vr.gr.
Jac

[JacZ]

Het digitale systeem.

Meer dan twintig jaar geleden verdween de interesse in mijn modelbaan na een geval van waterschade in mijn kelder. Ik heb toen alles van de verzekering vergoed gekregen en heb nieuw railmateriaal aangeschaft, maar tijd en zin ontbraken toen om alles weer opnieuw op te bouwen en aan het lopen te krijgen. Toen ik enkele jaren terug besloot om de draad weer op te pakken, stond ik voor de beslissing: analoog of digitaal? Omdat ik weinig heb met electronica, stroomkringen en solderen maar meer met ICT was de keuze niet zo moeilijk. Het is tenslotte altijd al mijn wens geweest om, mocht ik opnieuw beginnen, de besturing door de computer uit te laten voeren. Ik ben toen begonnen om de theorie achter de digitale modelbaanbesturing te bestuderen en te onderzoeken wat er zoal mogelijk is. Het was mij al snel duidelijk dat ik het beste kon kiezen voor een multiprotocol oplossing. Omdat timing binnen de infrastructuur een essentiële factor is bij de aansturing door een computer heb ik gekozen voor Selectrix als onderliggend protocol voor het schakelen en melden. Doorslaggevend argument voor mij was dat bij dit systeem er een vaste cyclus is van 13x/sec dat een verandering in de status van een onderdeel wordt gecommuniceerd naar de centrale. Dat is een Rautenhaus RMX centrale met de bijbehorende busstructuur. Voor het rijden standaardiseer ik op DCC vanwege de verkrijgbaarheid en uitwisselbaarheid. Dit is een combinatie die vooral in Duitsland blijkbaar veel wordt gebruikt: DCC voor het rijden en Selectrix voor het schakelen en melden. Het is niet de goedkoopste oplossing, maar ik ben er erg tevreden over en in combinatie met de computerbesturing werkt het vlekkeloos. Vooruitlopend op de computerbesturing stelde deze keuze mij ook in staat om met slechts 1 bezetmelder per blok te werken.

Een ander voordeel van een digitaal systeem is de overzichtelijkheid van de bedrading. Het eerste wat ik geleerd en gedaan heb is het aanleggen van een ringleiding. Daarop heb ik een aantal aftakkingen gemaakt met een leiding die naar diverse verdeelplaten loopt en vandaar wordt de stroom toegevoerd aan de railsecties. Retour gaat het via de poorten op de bezetmelders (voor de secties waarop een trein moet kunnen worden gedetecteerd) of rechtstreeks via dezelfde methode. Voor wissels is er een apart circuit met de wisseldecoders. Bezetmelders en wisseldecoders (en in de toekomst de decoders voor de nog te plaatsen seinen) zijn voor het datatransport allemaal aangesloten op de RMX bus die als “backbone” fungeert. Al met al is er in de bedrading een topologie te herkennen die in mijn voormalige vaklgebied als “hub and spoke” structuur wordt aangeduid. Omdat ik de kunst van het solderen niet beheers ben ik op zoek gegaan naar een methode “draad aansluiten voor dummies”. De ideale methode voor mij was om gebruik te maken van rail schoentjes met aangesoldeerde draden van Fleischmann of Minitrix. De wisselstraten tussen mijn blokken worden ook op die manier gevoed. Datzelfde geld voor de blokken maar in dat geval gaat de stroom afvoer dus via de melder.

Van dit forum heb ik een mooie methode geleerd om de bedrading ordelijk te laten lopen, nl. via plastic bindringen uit de kantoorboekhandel. Dat is een karweitje dat nog een keer moet gebeuren.

vr.gr.
Jac

[JacZ]

Rail materiaal.

Ook weer zo’n erfenis uit het verleden waar ik verder kort over kan zijn. Al mijn rails en wissels zijn voor het merendeel van Minitrix, aangevuld met wat materiaal van Roco toen die firma nog aktief was met N-spoor. Ik gebruik flexrail voor langere rechte stukken, maar de bogen zijn railstukjes met radius R3a, R3 en R4. Ik kijk wel eens bewonderend naar banen met de mooie slanke wissels van Peco en als ik het nu opnieuw zou doen dan zou ik waarschijnlijk daar voor kiezen. Optisch heel mooi, maar het ruimtebeslag is dan nog weer groter en ik heb, helaas, toch al geen plaats voor al te lange lange treinen. Om in onze terminologie te blijven is dat dus een “gepasseerd station” en heeft de realiteit het weer eens gewonnen van het ideaal.

vr.gr.
Jac

[Jeroen]

Je schrijft:"....de kunst van het solderen beheers je niet....". Nou, als ik zie wat je allemaal van plan bent en hoe je daar allemaal over nadenkt moet solderen toch niet te moeilijk zijn. Kun je niks solderen of bijvoorbeeld geen draden aan stekkers of printen solderen ofzo? Dat laatste, daar kan ik me wat bij voorstellen. Verder is solderen een vervelend karweitje, maar niet echt moeilijk. En: erg handig in deze hobby, zoniet onmisbaar (...met digitaal rijden...).

En via dit forum of http://www.n-project.org stromen de tips zo je huiskamer binnen!

J.

[JacZ]

... als ik zie wat je allemaal van plan bent

Hoi Jeroen, alles wat ik tot dusver heb geschreven is al gebeurd en achter de rug. De treinen rijden computergestuurd over de baan en, geloof het of niet, zonder te hoeven solderen. Iedereen met enige zelfkennis weet meestal heel goed welke sterke en zwakke punten hij/zij heeft en probeert daar een creatieve oplossing (of omweg) voor te verzinnen. Bij mij is dat, op dit moment althans, solderen, hoewel ik niet uitsluit dat ik het gewoon eens een keer ga proberen. Goede kans dat ik het nog leuk ga vinden ook, als eenmaal de eerste hindernis (die vaak tussen de oren zit) is overwonnen. Maar mijn methode met de rail schoentjes met aangesoldeerde draden werkt prima.

De reden van mijn schrijfsels is dat er gelukkig ontzettend veel mensen de hobby weer ontdekken, nadat ze er jarenlang door allerlei oorzaken geen aandacht aan hebben kunnen besteden. Om die herintreders een beetje op weg te helpen vertel ik wat ik heb gedaan en het hoe en waarom. Ik zit nu nog in het stadium van vertellen wat ik heb gedaan toen ik besloot om opnieuw de draad weer op te pakken. Het is op dit moment dus een beetje een lange introductie, in latere bijdragen kan ik dan meer vertellen wat ik actueel aan het doen ben en wanneer nodig vragen te stellen als ik ergens niet uitkom.

vr.gr.
Jac

[JacZ]

De computer met iTrain.

Ik werk het liefst met een Mac en dat heeft voor een deel de keuze bepaald. Koploper viel af en er was aangekondigd, in de tijd dat ik de keuze moest maken, dat het programma ook niet meer uitgebreid en onderhouden zou worden. Rocrail was absoluut een optie en is eveneens gratis, maar de learning curve die ik verwachtte schrok mij af. iTrain draait op meerdere platformen, ziet er gelikt uit en toen ik de heldere en gestructureerde dokumentatie zag was ik meteen verkocht. Vrijwel alle elementen op de modelbaan (loc, blok, trein, treintype, magneet artikel, e.a.) worden gedefiniëerd als een object waarbij de gebruiker de eigenschappen invult. Het werk begint met het tekenen van het baanplan en dat gaat heel snel en makkelijk. Spelenderwijs voeg je dan alle baanelementen toe en vul je de benodigde eigenschappen in. iTrain is heel sterk in het interpreteren van het baanplan en de samenhang tussen de door wisselstraten met elkaar verbonden blokken. Daardoor stelt het programma de gebruiker in staat om sommige wat complexere specificaties automatisch in te laten vullen. Tijdens het rijden kiest iTrain de juiste rijweg en reserveert de daarbij behorende blokken en wissels zodat treinen elkaar niet hinderen. De gebruiker kan zelf de keuze maken tussen zoveel mogelijk handmatig rijden (in de rol van treindienstleider) of volledig automatisch (hetzij via vastgestelde routes per trein of helemaal dynamisch).

Zoals eerder opgemerkt werk ik met slechts 1 bezetmelder per blok met een lengte die vrijwel het gehele blok beslaat. iTrain kent twee methodes om een trein te laten vertragen en te laten stoppen op de gewenste plaats. De klassieke methode is om, in het geval van meerdere melders per blok, de melders aan te duiden als binnenkomst-, vertragings- of stopmelder. In mijn geval met 1 melder kan ik die laatste melders simuleren door gebruik te maken van een in te stellen verschuiving. De andere, nieuwere methode is om gebruik te maken van “posities” en dat is wat ik gebruik bij alle perronsporen, waarbij het ook mogelijk is om de trein netjes gecentreerd te laten stoppen langs het perron. Het werken met 1 bezetmelder is goedkoper dan meerdere melders, maar het vereist wel dat iedere trein nauwkeurig geijkt moet worden. Met andere woorden: het programma dient te weten welke schaalsnelheid de trein rijdt bij iedere decoderstap om die precies op de juiste plek te laten stoppen. Dat ijken lijkt op het eerste gezicht wat complex maar valt in de praktijk heel erg mee. Daarnaast heeft elke trein weer een eigen reactievertraging die binnen iTrain apart instelbaar is.

Voor mij voegt met name de verkeersleiding met behulp van computerbesturing een hele nieuwe dimensie toe aan de modelspoorhobby en vind ik de kosten voor de licentie van iTrain voor mij alleszins acceptabel.

vr.gr.
Jac

[JacZ]

Rollend materieel.

In de kern van de zaak ben ik een verzamelaar van modeltreinen naar Nederlands voorbeeld. Dat is al zo vanaf het moment dat ik met N-spoor treinen ben begonnen. Het eerste locje was de geelgrijze Minitrix 1100 en dat was toen zo’n beetje het enige Nederlandse model dat toen verkrijgbaar was. Dat veranderde toen de heer Dieleman in Epe zelf als kleinserie fabrikant eigen modellen ging vervaardigen, zoals een 1200, een 2200 en ook nog een 2400. De blauwe 1200 heb ik een jaar geleden kunnen verkopen, de bruine 2200 is laatst dezelfde weg gegaan. Ik heb niet zo lang geleden nog een 2500 op de kop getikt en deze laten digitaliseren. Unieke modellen waar ik nog mooie herinneringen aan heb. Ik heb ook nog een Roco 1300 van hem met het grote NS logo. Topstuk uit die periode, voor de waterschade die de lange pauze inluidde, is een blauwe 1000 van Atelier Guarniero. Dat is nog steeds een pronkstuk en rijdt nu digitaal. Daar is later nog een blauwe DE-2 bijgekomen, maar die heeft moeite met mijn R3a bogen. Op het pendelspoor gaat het wel goed. Als laatste noem ik dan nog een Koploper in de KLM kleuren en de TEE Ram, bij mij uitgerust met een Faulhaber motor.

Vele locs en treinstellen zijn nog gevolgd en omdat ik die ook wil laten rijden (voor mij nog steeds de essentie van de hobby) heeft dat gevolgen voor het tijdperk waarin ik wil rijden. Of eigenlijk zijn het meerdere tijdperken, al naar gelang de voorkeur van het moment. Daarover volgende keer meer.

Jac

[JacZ]

Tijdperken.

Wat de tijdperken betreft houd ik mij zoveel mogelijk aan de standaard indeling. Die probeer ik dan te combineren met de verschijningsvorm en de inzet van de verschillende materieeltypen. De laatste tijd ben ik ook meer bezig met het samenstellen van materieel combinaties die in de werkelijkheid ook zo zijn voorgekomen.

Tijdperk III: 1948-1968 (Nostalgie)

De na-oorlogse periode waarin ik ben opgegroeid in Alkmaar, vlak bij het station, met de bekende Blokkendozen, de “diesel”-treinstellen (DE-3, later DE-2 en DE-5) op de lijn naar Hoorn en de eerste e-locs (die zelden in Alkmaar verschenen). De kleur van het materieel varieerde nogal, olijfgroen (Sik, NS2000), Blauwe Engelen, bruine 2200’en en Berlijns (of Pruisisch?) blauwe e-locs. Later verschenen er grasgroene Hondekoppen en eveneens groene Plan T’s met een gele band. Internationaal rijdt de rood-creme Nederlands-Zwitserse TEE.

Tijdperk IV: 1968-1989 (intrede NS Huisstijl)

In deze periode doet de huisstijl van de zeventiger jaren zijn intrede. Het materieel is al wel voorzien van het NS-logo, maar de kleur is nog lang niet altijd grijs-geel. Er rijden blauwe 1100’en, al of niet voorzien van een botsneus. De Plan E rijtuigen doen dienst op de lijn Zandvoort-Maastricht, vaak getrokken door een blauwe 1200. De 1000 verkeert langzamerhand in zijn nadagen, trekt VAM-wagens (“4711 express”) en bietentreinen en is af en toe ook te zien met een sleep containerwagens achter zich.

Tijdperk V: 1989-2003 (NS Huisstijl)

Kort gezegd de hele periode met de geel-grijze NS huisstijl. De NS is nog de enige vervoerder op het railnet. Voor het personenvervoer evolueert de kleurstelling naar geel-blauw.

Tijdperk VI: 2003-heden (Nu)

De privatisering neemt een aanvang en er verschijnen andere vervoerders, eerst in het goederen verkeer en later ook op de nevenlijnen voor het personenvervoer. Even afgezien van Lovers is ACTS de eerste die de spits afbijt, gevolgd door een trits andere vervoerders die zorgen voor een bonte kermis aan kleuren op het railnet.

Voor mijzelf heb ik onderstaand schema gemaakt welke treinsamenstellingen ik per tijdperk kan laten rijden.



Dit is de afronding van een hele lange introductie, bedoeld om informatie te geven en de achtergrond te schetsen hoe mijn baan tot stand is gekomen en is geworden wat het nu is. Dat is nog steeds "werk in uitvoering" en dat is maar goed ook. Dat houdt de hobby levend. Vanaf nu zal ik bij tijd en wijle laten zien waar ik zoals mee bezig ben en wat meer foto's maken en laten zien. Zo ben ik nu eindelijk eens begonnen wat perrons van Markenburg in elkaar te zetten.

Jac

[JacZ]

Ik zal echt niet de enige zijn die merkt dat als je met het ene bezig bent er iets anders is dat wel verbeterd zou kunnen worden. Zo ben ik eindelijk eens begonnen met het maken van een eiland perron van Markenburg. Best leuk werk trouwens. Die perrons hebben geleide tegels. De volgende stap is dan om ook het stationsperron er op dezelfde manier uit te laten zien. Dan blijkt echter dat de kantoortoren van het station (Kehl van Kibri) in de weg staat en dat de tegels niet netjes door kunnen lopen. Maar dat niet alleen: eigenlijk is dat station een beetje te groot naar mijn zin en ook de nieuwe trap van het perron naar de spoortunnel bleek niet helemaal ideaal geplaatst. Het plaatje hieronder maakt dat duidelijk.



Om die redenen heb ik toch maar besloten om het station van Kehl te vervangen door het iets kleinere station van Boeblingen, dat dezelfde bouwstijl heeft en ook goed als Nederlands station kan worden gebruikt. Ook de uitrijwissels van spoor 1 naar spoor 2 liggen nu meteen iets beter. Bovendien kwam ik vroeger voor mijn werk vaak in Boeblingen en heb ik er wat nostalgische gevoelens bij.



Deze nieuwe situatie bevalt mij al met al een stuk beter en kan ik nu doorgaan met de perrons. Volgende week in Houten ook maar eens enkele abri's kopen bij Henk (van Henks Modelbouw) en wat andere spullen om de perrons wat aan te kleden.