Herkenbaar? Tuurlijk wel, iedereen heeft die opmerking wel eens gehoord. Het is een term die de frustratie van de ene persoon uit en de tegenpartij onzeker maakt. Een stukje dominantie, arrogantie en vooral onzekerheid van de aanklager. Maar is het slachtoffer wel dom? Ik denk het niet, ik denk dat de aanvaller dom is. Dit blogje wil ik er eens een boekje over open doen hoe ik erover denk, een stukje filosofisch geratel over een veel voorkomend probleem.
Ik lees het vaak op social media, forums maar ook vanuit vragen richting mijzelf krijg ik vaak de opmerking “ik wil niet dom overkomen”. Ik vind dat zo ontzettend onterecht. Elk individu heeft nu eenmaal een denkniveau, bij de een is dat laag, bij de ander hoog. De meesten zitten op gemiddeld niveau. Als je dan iets niet begrijpt ben je dan per definitie dom?
Klein voorbeeld:
Voor mij als elektrotechnicus is het een heel simpel gegeven dat wanneer je spanning op een relais zet dat er aan de andere kant een contactje omgaat van A naar B. Dat is voor mij net zo simpel als ademen. Maar nu krijg ik de vraag hoe werkt een relais nu precies. Ik leg uit dat een relais een elektromagneet is die als hij bekrachtigd word verschuift en daarmee een contact omlegt. Simpel zou je zeggen! Duidelijk en begrijpelijk. Nu komt de wederpartij met de “domme” vraag wat je met dat contact kan doen dan? Ja duh, iets schakelen, een lampje aanzetten, man man man denk eens na!
Nu lees je dit en als het goed is zal je denken dat ik even normaal moet doen en dat niet iedereen elektrotechniek snapt. En dat is dus de juiste conclusie, want mijn reactie is echt dom, de vraagsteller is niet dom. Nee mijn antwoord is dom. Mijn niveau op dat gebied is gewoon hoger, maar de vraagsteller is weer heel goed in schilderen en het maken van landschappen. Hij snapt veel over het mengen van kleuren en het visuele effect ervan. Dan zijn de rollen ineens omgedraaid, ben ik dan dom als ik vraag of gras ook echt groen is?
Dit zie je dus heel vaak gebeuren op forums en social media zoals FaceBook. Men reageert vaak geïrriteerd op een in hun ogen “domme” vraag. Maar bestaan domme vragen wel vraag ik me af, ik denk het niet. Enkel domme reacties. Waarom kan de antwoorder zijn antwoord niet verlagen in niveau zodat de vraagsteller de vraag begrijpt? Ik denk omdat de antwoorder uit eigen onzekerheid bang is om zich kwetsbaar op te stellen. Dat doet afbreuk schijnbaar aan zijn status, een chef-kok gaat immers niet aan een beginner uitleggen hoe je een eitje bakt, dat doet een lagere rang wel voor hem.
Of is het omdat de antwoorder niet de capaciteit heeft zichzelf in te leven in een lager niveau van kennis? Ik denk dat dit de juiste vraagstelling is. Want ik merk dat zelf ook, kijk maar eens naar handleidingen van fabrikanten. Hoe vaak wordt er wel niet geklaagd dat deze te moeilijk zijn! Het feit dat er geklaagd word om een logisch iets vind ik weer raar. Want als jij een systeem bedenkt en daarover zelf een handleiding schrijft doe je dat met je eigen denkniveau. Je gaat dan niet uitleggen hoe dat relais werkt, nee je verteld dat het relais bekrachtigd dient te worden en daarmee een wisselcontact omlegt. De schrijver staat er niet bij stil dat er lagen zijn die dat als hocuspocus ervaren.
Maar in plaats van klagen over handleidingen, waarom schrijf je niet zelf een handleiding op jouw denkniveau? Ten eerste ontdek je weer nieuwe dingen, je krijgt waardering en je helpt anderen met het probleem wat je zelf hebt.
.Iemand die een “domme” vraag schrijft stelt zich kwetsbaar op, en dat maakt die persoon slimmer dan de persoon die hem daarover aanvalt
Kwetsbaar opstellen is een gezonde gave, want als je die vragen niet stelt zal je ook niets leren. Hetzelfde geld voor het maken van fouten. Ik maak het liefst zoveel mogelijk fouten!!! Ten eerste leer ik daar heel veel van, ik doe ervaring op in hoe het niet moet maar het allerbelangrijkste:
Fouten maken de weg naar perfectie!
Met dit wetende draai ik de vraag om: Is de vraagsteller dan zo dom, of de antwoorder achterlijk. Ook hij was ooit die vraagsteller. Heeft ook verwijten gekregen en heeft zich daar rot over gevoeld. Ik heb die periode ook meegemaakt, niet alleen in de hobby. Maar ook in mijn vakgebied, het krijgen van kinderen, opvoeding noem het maar op.
Wat ik ook altijd met verbazing bekijk is dat men een ander wilt corrigeren met hetgeen deze persoon heeft gemaakt. Opmerkingen als “wat een racebaan” en “scenery is niet je sterkste punt” of “koop een trafo en stop met digitaal” zijn echt vreselijke opmerkingen. De persoon is trots op het niveau wat hij heeft bereikt, true het is nog niet het niveau wat hij ooit wenst te behalen maar het is een begin. Waarom is het dan zo ontzettend lastig om je correct op te stellen en die persoon in zijn waarde te laten? Om te motiveren met praktische tips om zijn niveau te verbeteren?
In mijn ogen zijn de aanvallers de personen die dom zijn, niet het slachtoffer. Deel je hobby, deel je kennis en maak er samen wat moois van. En dat geld op alle niveaus, je dagelijks werk, leven, gezin, hobby en belangrijk je sociale contact. Wees niet bang dom te zijn, want dat ben je pas als je niet met fatsoen en respect voor een ander kan communiceren. Verlaag je denkniveau af en toe eens, dat werkt verhelderend. Ik lees af en toe nog wel eens het boek “elektronica voor dummy’s” dat houd me scherp en met de voeten op de grond. Dat zouden meer mensen moeten doen.
Groetjes Martin
Ik ben zelf gek op discussies, die zijn leuk. Twee meningen en als er met respect word gediscuseerd met een open blik op het feit dat je eigen theorie niet persee juist hoeft te zijn kan je er ook nog eens wijzer en beter van worden. ALs een discussie mondt in ruzie is er altijd 1 partij die die kwetsbaarheid niet geeft. Meestal gaan die dan dwars tegen feiten in staan. Dat maakt de andere partij onzeker, en de aanvaller een botte ***. Een beetje "ik is ok, jij bent niet ok"
. Om e.e.a. behapbaar te maken, kan het voorkomen dat een vraag (desnoods naar de bekende weg) de focus legt op de oplossing in plaats van doelloos rondgoogelen.