Door: Robert Wienesen
Als volgende op de nominatie, de Startrain NS 1300 welke recent op de markt is gekomen na een lange aanlooptijd. Of de beloftes waar zijn, dat lezen we zo, eerst maar eens een korte geschiedenis van het grote voorbeeld.
Geschiedenis/Grote voorbeeld:
De geschiedenis van de NS 1300 begint in Frankrijk in met de ontwikkeling van tweeling, bekend als de CC 7001 en CC 7002, welke in 1949 het fabrieksterrein van Alsthom verlieten. Omdat de NS al bekend was met de producten uit het land van stokbrood en wijn (in de vorm van de NS serie 1100 welke vanaf 1948 gezamenlijk met z’n Franse evenknie werd geproduceerd) was de keuze voor een grotere variant snel gemaakt.
In 1952 verliet de eerste NS-lok (1301) de poorten van Belfort en deze werd uitvoerig getest op het traject Zwolle-Groningen/Leeuwarden. Een ruim jaar later stond de teller op tien stuks, al hoewel de 1303 geen lang leven was beschoren. Deze verongelukte in 1953 ter hoogte van Weesp en is daarna afgevoerd. Ter vervanging kwam een lok uit de Franse bouwlijn (de NS 1311) zodat er wel weer tien loks beschikbaar waren. De ervaringen met de loks waren dusdanig dat er nog een kleine serie werd bijbesteld in Frankrijk. Dit vijftal (1312-1316, aflevering 1956) werd echter al in het berlijnsblauwe kleurschema geleverd aangezien het turquiose toch wat te gevoelig was voor vervuiling en in 1955 al werd overgeschilderd.
Over de daarop volgende jaren trokken ze allerlei treinen en werden ze langzaam maar zeker aangepast met het veranderende tijdsbeeld. Eerst kwamen de vishaken op de loks, en vanaf de jaren zeventig werden de loks ontdaan van hun versierselen en raakte het geel-grijs in zwang. Zo met het komen van de jaren tachtig waren de loks toe aan een stevige revisie en aangezien er nog zat te doen was werden de loks uitvoerig gemoderniseerd en kregen ze hun bekende gele jasjes met de stadswapens. Enkele loks kregen zelf eenbeenspanto’s.
In 2000 viel uiteindelijk het doek voor de 1300-serie, de laatste loks werden uit dienst gehaald en gesloopt. Alleen de 1302 (NSM), 1304 (KLOK), 1312 (NSM) en 1315 (KLOK) zijn de dans ontsprongen waardoor er zo heel af en toe nog een 1300 over de Nederlandse sporen toert.
Het model:
Uiteraard gaan we het model eens nader bekijken. Zo knallen we de lok pats vanuit het doosje in de fotostudio te Lochem. Wat opvalt is dat de lok goed bekt, een niet te misstane NS-lok. Keurig Berlijnsblauw met mooie sierstripjes en een nummerschildje. Nu moet ik eerlijk bekennen dat ik de 1300-en alleen uit de gele periode ken maar de indruk die het model achterlaat is top. Helemaal de turquiose 1302 staat z’n mannetje, de details springen veel duidelijker in het oog dan bij de berlijnsblauwe zusters (1301 en 1307). Daarbij komt dat men inmiddels in staat is geweest om de originele turquiose kleur te achterhalen waardoor de 1302 nu in een historisch verantwoord jasje rond kan op de modelbaan.
Verder valt op de daktuin is voorzien van leidingen en een mooie set passende panto’s met twee sleepstukken. Het zijn dus niet de bekende sommerfeld panto’s van een DB-lok, in ieder geval doet het het model veel goeds.
Nader bekeken. Een zijde van de lok is uitgerust met een volledig repetoir aan plastic aanzetsels in de vorm van remslangen en een koppelhaak met koppeling. Deze laatste geven het model een zeer verfijnde indruk. De bedrukking van de sierstrips (reliëf) is prima op orde en de nummerschildjes zitten mooi gecentreerd op de zijkant tussen de sierstrips in. De kleuren zijn helder en de belijning is strak.
De loks hebben allemaal een zakje met kleine deeltjes (remslangen, schortplaat e.d.) zodat ook de andere zijde van de lok, waar de standaard NEM-koppelhaak zit, naar een mooi gesloten unit kan worden verbouwd. Uiteraard zit er aan beide zijde een NEM-koppelschacht dus het is ook mogelijk om de lok in opzending mee te geven in andere treinen, alleen is het even pielen om de koppelschacht vrij te leggen.
Technische uitrusting:
Zoals het een goede fabrikant betaamt is de lok volgens huidige inzichten geconstrueerd. Dat betekent een motor met vliegwiel en een NEM 651 aansluiting voor de digitale decoder. Om de decoderaansluiting te bereiken moeten de kleine deeltjes van de kap worden verwijderd alvorens de kap zelf van het motorblok gelicht kan worden. Daarna zit de decoder in een handomdraai. De kwaliteit van de decoderaansluiting is goed te noemen, geen geklooi met slechte contacten zoals de minitrix-decoderaansluiting. Hier is overigens een Kühn N-025 gebruikt voor het digitaliseren.
De lok (6-assen aangedreven, 2 antislipbandjes) zet zich al vrij vlot in beweging op de analoge baan. Ze rijdt soepel, zonder morren weg. De lok loopt ook gewoon rustig zonder rare bijverschijnselen over de (test)baan heen en het vliegwiel zorgt voor een stabiele rustige rit. Qua trekkracht kan ik echter geen hele gewaagde uitspraken meer doen dan dat ik de loks heb gezien op een testrondje dus vandaar een uitnodiging om jullie ervaringen met betrekking tot de rijeigenschappen te delen in het forum in dit draadje/test.
De verlichting is gerealiseerd met LED’s en wisselt met de rijrichting van wit naar rood (2x bovenste lampen).
Verpakking:
De verpakking is vergelijkbaar met de verpakking van andere fabrikanten, dus een hard plastic omhulsel met daarin een plastic inleg in de vorm van de lok. De lok is er redelijk simpel uit te halen. Het is lang niet zo erg als bijvoorbeeld de eerder geteste V60 Oost van fleischmann waarbij gedoseerd geweld een must was. Uiteraard zit in de verpakking een klein gesealed zakje met de remslangen en andere kleine deeltjes.
En nu de klapper: Er zit een Nederlandse handleiding bij de loks. Waar in veel gevallen wordt gekozen voor Duits en Frans heeft de fabrikant in al z’n wijsheid ingezien dat een Nederlandse handleiding wenselijk was. Kijk daar houden we van, ze hebben nagedacht. In de handleiding is in principe alles te vinden over de lok qua openen en onderhoud. Voor diegene die het Nederlands niet machtig zijn is er ook nog een Engelstalige tekst bijgeleverd.
Overige:
Er is momenteel een drietal varianten in omloop zoals in deze test te zien is. Echter er zitten nog enkele kleurvarianten aan te komen in de vorm van een geel-grijze lok en een berlijnsblauwe 1300 met eenbeenspanto’s. Of de gemoderniseerde 1300 ook zal komen is nog onduidelijk. De nu gemaakte loks zijn namelijk grotendeels gelijk aan de Franse en Spaanse zusterloks, de gele 1300 is dat niet bijvoorbeeld door de aanwezigheid van een A-sein. Voor verdere informatie check de actuele catalogus van Hobbytrain/Kato/Lemke.
Conclusie:
Lang verwacht, en een prima aanwinst voor de Nederlandse modelbaan. De oude arnold en roco 1300-en kunnen nu welverdiend met pensioen na al die jaren. Met een prijs van 140-150€ is de lok netjes geprijsd en
Het wachten is nu echter wel op een setje bijpassende personenrijtuigen. Zo zou een setje turquiose/berlijnsblauwe plan D-rijtuigen (Arnold) zeker een welkome aanvulling zijn, idem een stam mooie plan E rijtuigjes. Goederen mag niet zo’n probleem zijn. Bij Hobbytrain is een mooie set Oppeln beschikbaar en de diverse andere fabrikanten is ook wel wat te vinden.
De modellen van deze test (incl. de foto's van het binnenwerk) zijn beschikbaar gesteld door N-spoorstore/Freebit. Waarvoor uiteraard mijn dank aan H@ns.
Gegevens:
Merk: Startrain (in NL via Hobbytrain/Lemke)
Type: NS 1300
Schaal: 1:160, spoor N
Tijdperk: III-IV
Catalogusnrs:
ST60131 E-Lok NS 1301, berlijnsblauw
ST60132 E-Lok NS 1302, turquiose
ST60133 E-Lok NS 1307, berlijnsblauw met NS-vignetten
Frame: metaal
Opbouw: kunststof
Assen: 6 stuks, x-assen aangedreven, a antislipbandjes
Digitaal: stekkerverbinding volgens NEM 651 (zespolige ministekker)
Verlichting: omgekeerd L-sein/rode sluitlichten wisselend met de rijrichting (LED)
LoB:
H:
B:
Gewicht:
Min. Radius: geschikt voor R1
Koppeling: standaard N-spoorkoppeling, NEM 355 adapter aanwezig.
Prijs: adviesprijs € 149,95 (€139,95 bij N-spoorstore, de oude adviesprijs)
Bronnen:
http://nl.wikipedia.org/wiki/1300_(locomotieftype)
http://en.wikipedia.org/wiki/SNCF_Class_CC_7100
hobbytrain hoofdcatalogus 2010/2011
Toch loont het de moeite, zeker met de extra E-kabel links buiten (zie foto grootbedrijf en onderdelen zakje) ziet ie er voor een N-spoor lok zeer compleet uit.
