Bovenleiding

[Peter Ruifrok]

Ik dacht maar eens een nieuw topic te starten: bovenleiding. Hoe gaan jullie daar mee om? Ik zie op plaatjes en filmpjes van alles langs komen, van niets en alleen met stomers en diesels rijden, tot mechanisch volledig functionerende bovenleiding met de pantografen er keurig tegen aan. En dan niet alleen op een foto, maar rijdend zonder dat alles kapot getrokken wordt.
Ik zelf heb er indertijd voor gekozen wel bovenleiding aan te brengen, omdat dat toch toevoegt aan de scenery en de indruk die je krijgt, maar met de pantografen omlaag. Ik zag dat in Hamburg en dacht, wat goed genoeg is voor Hamburg is zeker goed genoeg voor mij. Maar ik kijk met bewondering naar banen waar de bovenleiding echt functioneert. Nadeel is natuurlijk, dat je niet goed meer bij de baan kan komen. Schoonmaken van de rails met wat alcohol of het opheffen van een simpele ontsporing wordt meteen een hachelijke operatie.
En dan van welke leverancier? Viessmann is alom tegenwoordig maar wat is dat spul duur en fragiel. Als je er naar kijkt gaat het al stuk. Bij het aanbrengen van de draden is bij mij menig mastje gesneuveld. Tegenwoordig doe ik een klein drupje secondenlijm op de plek waar de uithangers (heten die zo?) aan de mast bevestigd zijn, dat helpt een beetje. Vroeger ben ik begonnen met spul van Hobbex, was wat minder gedetailleerd, maar veeeel sterker en een acceptabel compromis. Maar dat is helaas al geruime tijd niet meer verkrijgbaar en wordt ook niet meer gemaakt.
Ik ben benieuwd naar jullie ervaringen.

[TonN]

In het digitale tijdperk is het nut van een functionerende bovenleiding verdwenen. De pantograaf tegen de draad is natuurlijk mooi, maar vraagt ook om een stevige draad. En dat is dan weer overgedimensioneerd. Verder, als je krappe bogen hebt, kan bovenleiding met draden ook heel storend werken. Gelukkig zie je in N niet die afschuwelijke kromme bovenleiding zoals die van Märklin. (Dat kan weer wel op een Franse baan, maar dan anders)
Van sommige pantografen kan je de maximale hoogte instellen. Als dat kan, kunnen ze bijna tegen de draad rondrijden. Dat zou ik het mooiste vinden.
Verder vind ik het jammer hoe slecht de bovenleiding vaak nagebouwd is. Draden die splitsen bij een wissel bv. Nagebootste vakwerk masten die gewoon niet kloppen.
Goede bovenleiding vergt veel aandacht vooraf en achteraf, zodat je ze niet beschadigd bij het schoonmaken. Dat kan je dus beter dan met een schoonmaakwagen doen.

[Peter Ruifrok]

Ton, wat heb je zelf gedaan?

[TonN]

Toen ik nog geen geld had en nog meer geduld dan nu heb ik masten gemaakt van lucifers en dunne draad die ik uit een elektrische deken had gehaald. Dat werkte, maar ging om de haverklap kapot. Het vonkte als in het echt op een dag met rijp op de bovenleiding.

Ik ben enorm fan van de oude vakwerkmasten. Prachtig gewoon. Die heb ik uitgebreid bestudeerd en probeer ze zelf te maken. Ik heb modules, dus een rijdraad is niet van toepassing.

viewtopic.php?p=275896#p275896

[WimC]

Op mijn baan had ik bovenleiding met draad van Viessmann. Zou ik nu niet meer aan beginnen, de draden maken schoonmaken lastiger, het opzetten van materieel lastiger en zijn bovendien te dik. Ik reed meestal niet met pantograaf tegen de draad, maar met de pantograaf naar beneden. Het kon wel, maar kans dat er iets misgaat is dan weer groter.

In het echt zie je vanaf 160 meter de draden niet of nauwelijks. Op mijn volgende baan zet ik denk ik alleen masten neer. Voor het oog voldoende wat mij betreft.

[JosK]

Ik heb ook alleen bovenleidingmasten staan. In het verleden heb ik een keer geprobeerd om ook de draden te maken van dun koperdraad. Dat was een hele klus en het resultaat viel me toch tegen. Ik had hele dunne draad vond ik, maar toch waren de draden te dik en tegelijk heel kwetsbaar.
Nu dus alleen masten staan en ik moet zeggen dat ik dat voldoende vind in 1:160.
Ik maak mijn bovenleidingmasten zelf van messing 3D geprinte details voor isolatoren enzo. Best leuk om te doen en ook niet zo kostbaar.

[neudalhausenstadbahn]

Alle bovenleiding maak ik zelf, hoe zal inmiddels wel bekend zijn. Als het moet rijden zijn er bij mij maar 2 opties, of volledig werkende bovenleiding en dus gewoon met de panto tegen de draad rijden zoals bij het trambaantje wat ik een paar jaar terug voor m'n moeder gebouwd heb of geen voertuigen die op bovenleiding rijden.

Groetjes Michiel