Stroom en licht in gewoon Nederlands?

[Folkert van Wijk]

De tekst is moeilijk te lezen.
Er staat.
DC en dan een gek tekentje dat lijkt op een gespiegelde R aan een U.
KBU 8M
- AC +

[Folkert van Wijk]

Alleen vraag ik mij nog af of ik mijn Brawa lantaarns ook achter deze gelijkrichter moet/kan zetten?
Heb ik het goed begrepen dat dit geen kwaad kan?

[maarten]

Op de A en C pin zet je de wisselspanning uit de trafo, welke kleur draad op welke pin ( A of C) maakt niet uit. Op de + en - komt je gelijkspanning er uit.

Ik weet niet welke Brawa lantaarns je hebt. Ik vermoed dat het niet uit maakt, zolang de spanning niet te hoog is. Een gelijkrichter heeft de eigenschap dat hij het voltage een paar volt opkrikt. Zorg dat je onder de maximale spanning blijft om hem niet voortijdig te laten overlijden. Een lager voltage mag! Hij brand dan alleen wat minder fel maar leeft langer.

[BramvanLeeuwen]

Hoi Folkert,
ik snap eigenlijk niet meer waarom je de wisselspanning gelijk wilt richten. Alle lantarens die ik koop werken op wissel én op gelijkspanning. Bij de led-lantarens wordt altijd een diode meegeleverd die de stroom maar in één richting doorlaat. Hierdoor kun je ze gewoon op wisselspanning aansluiten. Als er geen diode wordt meegeleverd dan kun je die zelf aansolderen. Ik werk zelf alleen met (12V) gelijkspanning omdat ik het makkelijker vind, en ik verder ook met gelijkspanning werk maar ik zie de noodzaak daar niet van in. Maar jij het een wisselspanningsbron (de trafo) gekocht en je wilt daar mee werken. Volgens mij kan dat ook prima. Maar waarom dan eerst weer gelijkrichten?
Wat wil jij dan gaan aansluiten? Ik neem aan die Brawa-lantarens en daarnaast ook led-lampjes?
Ik aarzel om mee te praten hier omdat er zo veel mensen met verschillende ideeën aan het woord zijn, dat maakt het lastig praten, maar ik denk dat het wel noodzakelijk is dat je even vertelt wat je precies wilt gaan aansluiten.
Als je zelf een gelijkspanning gaat maken, dan moet je echt wel even met een voltmeter meten hoe hoog de spanning is die je produceert. Een voltmeter is niet duur en eenvoudig te gebruiken.

[Zaunkönigs Bahn]

Viessmann 10Volt via bruggelijkrichter wordt 10*√2-1,4=10*1,414213562-1,4=12,74Volt, 16Volt wordt 16*√2-1,4=16*1,414213562-1,4=21,23Volt. Dit is geen mooie gelijkspanning en niet gestabiliseerd. Dus met een last stort het een beetje in. Verder kan het licht gaan knipperen op 100Hz. Daar is allemaal wel wat aan te doen, maar wel iets voor hobbyisten die iets weten van elektronica en hoe je zo'n schakeling berekend.

Bij wie heb je de gelijkrichter (diodeburg, bruggelijkrichter) gekochten met welk artikelnummer. Je moet namelijk ook nog weten wat de bruggelijkrichter kan verwerken en op de foto is dat niet in te schatten. In het midden zit een gat(?) voor montage van een koellichaam. Zonder zo'n stuk ijzer is de belasting fors minder.

[Folkert van Wijk]

Dit draadje is zowel verhelderend als ook verwarrend aan het worden.

Verhelderend in de zin als dat ik begin te begrijpen dat er kennelijk geen absolute goed en fout is in hoe je iets doet en aansluit, zolang het maar werkt en je geen vonken of vlammen krijgt....

Daardoor heeft, volgt en gelooft iedereen blijkbaar in zijn eigen weg en gelijk om zo uiteindelijk het licht te zien... Hm waar lijkt dat op...

Ikzelf ben vooral van het mooi, dus ik koop lampjes die er voor mij mooi uitzien van verschillende producenten en handelaren op beurzen en in winkels. Daarbij vraag en krijg ik dan verschillende instructies en adviezen. Daar is waar, samen met mijn eigen "technische" wensen en voorkeuren, de verwarring ontstaat.

Dan vervolgens, in mijn onwetende onschuld, en er van uitgaande dat er nog steeds één antwoord is, stel ik een paar vragen op dit forum... en iedereen is inderdaad zeer behulpzaam met zijn of haar kennis en met verschillende oplossingen en dank daarvoor...

Oplossingen zijn er dus in vele varianten van "het werkt" tot ultra professioneel. Ik hoop daar straks ergens tussen in te zitten, zonder vonken en vlammen. Ha ha.
Daarbij is het volgens mij zaak om voor één methode te gaan, zodat ik het zelf ook nog kan volgen en uitvoeren.... Daarbij tevens uitgaande van praktische en voor mij werkbare en begrijpelijke oplossingen. Aangerijkt door iemand die er ook verstand van heeft en die berijkbaar en in de buurt is...

Ooit komt er een tijd dat ik het zelf "snap", tot die tijd volg ik de middenweg.

[maarten]

Jullie maken Folkert helemaal gek met theorie verhalen! In basis klopt het inderdaad, een gelijkgerichte spanning zal direct na gelijkrichter in voltage snel stijgen en dalen. In de vorm van kamelenbulten. Maar dat is wel 100x per seconde. Of je dat gaat zien is maar helemaal de vraag. Het ene menselijk oog is niet het andere. De grote meerderheid ziet dat niet. Bij mensen met epilepsie kan flikkerlicht een aanval uitlokken. Daarom wordt aangeraden om een beeldscherm te gebruiken met een verversingssnelheid van 100 Hz. Dat is inderdaad 100 keer per seconde.

Daarnaast, een electrolitische condensator (elco) er overheen zetten reduceert het 'knipperen' naar een onzichtbare rimpel.

@BramvanLeeuwen Een enkele diode beschermt de led tegen de negatieve polariteit van de wisselspanning. Echter, je gebruikt dan maar de helft van de wisselspanning (alleen de positieve 'bult'), de andere helft wordt tegen gehouden door de diode. De helft van de tijd is de led dus uit, en dat kunnen sommige mensen wél waarnemen (niet iedereen ziet dat!). Het ledje knippert niet merkbaar maar het ziet er wat onrustig uit (regelmatig patroon).

Let op dat je de meegeleverde weerstand niet verward met een diode!

@Zaunkönigs Bahn Het feit dat een brugcel voorzien is van een gat tbv montage van een koellichaam geeft al aan dat het om een stevige jongen gaat. Deze zou ik tot zeker 1 ampère gewoon durven te belasten. Wordt hij dan zo warm dat je hem niet kunt vasthouden, dan een stuk aluminium er tegen aan schroeven. Maar let wel, 1 ampère is bij maximale LED belasting minimaal 50 leds! Als je op een led een 1K weerstand gebruikt dan brandt hij hard zat maar zal hij veel langer mee gaan. Als je dat doet kun je minimaal 100 leds op 1 ampère laten branden. De brugcellen die ik op internet tegen kwam mét montagegat (zoals die van Folkert) waren minimaal geschikt voor 4 ampère mét koellichaam en minimaal 2 ampère zónder koellichaam. Dat is 200+ leds!

Tjonge, alsnog een hele verhandeling. Eigenlijk kan ik nog verder uitweiden, maar laat ik het hier maar bij houden.

Conclusie: die brugcel monteren en mocht je het ledlicht onrustig vinden, dan kun je alsnog een elco over de plus en min zetten van de brugcel. Kost ook bijna niets.

[Frank_N]

....... met welk artikelnummer. Je moet namelijk ook nog weten wat de bruggelijkrichter kan verwerken en op de foto is dat niet in te schatten. In het midden zit een gat(?) voor montage van een koellichaam. Zonder zo'n stuk ijzer is de belasting fors minder.

KBU8M = 6/8 ampere
https://www.alldatasheet.com/datasheet- ... KBU8M.html

[Frank_N]

Daarnaast, een electrolitische condensator (elco) er overheen zetten reduceert het 'knipperen' naar een onzichtbare rimpel.

Dan gaat de spanning omhoog met 1,414 x de wisselspanning.
14 V~ wisselspanning word dan 19,796 V=

[maarten]

@Frank_N Dat is niet correct. Ja, de spanning wordt hoger. Echter, dit komt niet door de condensator maar door de brugcel. Daarnaast, je vergeet de drempelspanning van de diodes in de brugcel van de spanninsverhoging af te trekken. Van de 19,8 volt moet je nog 1,4 volt (2x 0,7 volt) aftrekken.

[Folkert van Wijk]

Zo?



Vraag me niet waarom ik rood en blauw draad gebruik.
Maar dit is nu mijn plan...
Waarbij het enige dat verwisselbaar is, de twee draden in de AC van de brug gelijkrichter zijn. ..

[maarten]

Als de gele draad de plus is van je led/lantaarn dan is dat goed Folkert. Let op of je voor de 2e led/lantaarn niet ook een weerstand nodig hebt.

[Folkert van Wijk]

In die pcb met 1k er op zitten al de weerstandjes. Dat enr weerstandje is eventueel extra om een ledje zachter te laten branden, maar die komt er nu nog niet tussen, eerst zo maar weer even kijken. Zowel, dan hoort die in de + draad.

[maarten]

Prima. Het maakt overigens niet uit of de (extra) weerstand in de plus of min kant zit van de led.

[Zaunkönigs Bahn]

Jullie maken Folkert helemaal gek met theorie verhalen! In basis klopt het inderdaad, een gelijkgerichte spanning zal direct na gelijkrichter in voltage snel stijgen en dalen.
Daarnaast, een electrolitische condensator (elco) er overheen zetten reduceert het 'knipperen' naar een onzichtbare rimpel.
Conclusie: die brugcel monteren en mocht je het ledlicht onrustig vinden, dan kun je alsnog een elco over de plus en min zetten van de brugcel. Kost ook bijna niets.

Je weet meer dan Folkert aangeeft, als je met losse componenten aan de slag gaat prima, maar je moet dan wel weten wat je doet. Zo simpel is het. Ik heb met mijn berekening alleen aangegeven waar Folkert rekening mee moet houden. Die elco is dus ook weer niet zo maar een elco, daar zul je toch echt even aan moeten rekenen wil de elco zin hebben en niet een te lage werkspanning, anders is er de kans dat de elco ontploft.

[Zaunkönigs Bahn]

....... met welk artikelnummer. Je moet namelijk ook nog weten wat de bruggelijkrichter kan verwerken en op de foto is dat niet in te schatten. In het midden zit een gat(?) voor montage van een koellichaam. Zonder zo'n stuk ijzer is de belasting fors minder.

KBU8M = 6/8 ampere
https://www.alldatasheet.com/datasheet- ... KBU8M.html

Ik heb even gekeken, ik zou het zonder koellichaam op maximum 4 ampère houden, maar dat is nog mega voor lampjes. Ik had een notatie van BxxCxxxx verwacht, kennelijk wijkt men daar tegenwoordig van af.

[railrene]

Ha Folkert,

Ik probeer het dan ook voor mijzelf eenvoudig te houden.

Dat was je ingangspost. We zijn er twintig verder, iemand gaf daar in ook al ergens aan dat je het jezelf veel te moeilijk maakt. Simpelste oplossing: Flikker die Viessmann weg en..... Maar aannemende dat je die wilt blijven gebruiken koop dan twee van deze dingen er bij:

https://www.marktplaats.nl/v/hobby-en-v ... 9bf460ae1c a 6,95 euro of zo.

Van allebei sluit je de ingang aan op de 0 en de 10 van de Viessman. Eéntje regel je met de stelschroef in op een volt of 3,3 in voor je ledjes, de andere wat hoger als het echte-lampjes-lantaarns zijn. Een volt of 7 a 8 laat ze mooi gelig branden.

Als je echt zelf in elkaar wilt solderen: op internet zijn bouwsetjes te vinden (ik denk aan modelspoorelectronica.nl Vermoedelijk ben je nog duurder uit, maar je hebt wel componenten die bij elkaar passen en iets om ze op vast te solderen. altijd handig

Flikkeren op 50 Hz ... tot tien jaar geleden (gloeilampen) wisten we niet beter. En oja, Tip-du-jour, als je er geen hebt schaf dan een multimetertje aan voor een paar euro, zoiets als https://hackerstore.nl/Artikel/340 voldoet uitstekend voor dit werk (zodat je kunt meten wat dat draaien aan dat stelschroefje oplevert, want: Meten is weten en dat voorkomt dingen-opblazen).

En als MiniMarklinTrix ooit nog met hele speciale lantaarns (begin voorjaar 2025?) komt die het alleen maar doen op exact 16V wisselstroom dan kunnen die in ieder geval rechtstreeks op de 0 en 16 van de ViessMann.

Succes.


Hoi,
René

[talent]

Wat me niet helemaal duidelijk is in de vraag van Folkert: gaat het hier alleen om standaard lantaarns van de bekende fabrikanten (Brawa, Viessmann, etc.)? Dan hoef je namelijk helemaal niets te doen. Deze lantaarns zijn eigenlijk altijd kant-en-klaar aan te sluiten op een normale modelspoortrafo (zoals de Viessmann die je hebt). Eventueel benodigde weerstanden en diodes zitten al in de draadjes. De aanbevolen spanning staat op het doosje. Lager kan nooit kwaad; dan gaat hooguit je lampje / ledje minder fel branden.

Als het losse leds zijn, dan moet je wel zorgen dat deze een gelijkspanning krijgen (met een diode of gelijkrichter) en dat de stroom beperkt wordt (met een weerstand voor elke led).

Groeten, Marcel

[Folkert van Wijk]

Het ging in eerste instantie om losse leds.
En het zit nu aan elkaar en het brand weer.
Van het weekend ga ik daar er nog meer/één aanknopen.

[Ongeveer]

Hier meldt zich nog zo'n electro-leek
Veel gelezen en hoe meer ik las hoe warriger het wordt

Mijn vragen:
Kan ik op een netwerkadapter(zo eentje die je overal bij krijgt tegenwoordig) met een output van 12V dc en 500Ma 25 ledjes van 3V 20Ma plaatsen?
Elk ledje heeft een weerstandje dus simpel gezegd, elke LEDje direct aansluiten op de adapter?
Ik lees ook zaken over LEDs in serie plaatsen, maar ik neem aan dat dat LEDs zijn zonder weerstand en dat je er dan zelf eentje tussen moet zetten

En dan, als de LEDs in totaal meet Ma vragen dan de adapter kan leveren, dan gebeurt er wat? Omgekeerd, indien de adapter meer Ma geeft dan de LEDs vragen ,wat dan?
Kortom het duizelt me voor de ogen

[FidOo]

Bob je hebt het eigenlijk aardig goed begrepen hoor!.

Als LED's een weerstand hebben dan kun je die inderdaad direct aansluiten op de hogere spanning, er vanuit gaande dat die weerstand zo gekozen is dat ze voor die spanning geschikt zijn.
Stel dat de weerstand zo gekozen is dat de LED van 3V 20mA op volle sterkte brand bij 12V. Dan gebruikt deze dus 20mA bij 12V. Je kun dan simperweg 500mA delen door 20mA om uit te rekenen hoeveel van dit soort Leds je kunt plaatjes. In jouw geval is 25 stuks dus juist.

Even snel via een rekentool uitgerekend:
12Vdc met een LED 3V 20mA heeft een weerstand nodig van 450 Ohm.
Stel dat je ipv 450 nu 900 Ohm zou nemen dan gebruikt de LED nog maar 10mA.
Nu kun je dus 2x zo veel LEDs aansluiten want je doet nu 500 delen door 10!

En andere truc is om je LED's zonder weerstand in serie te zetten. Je moet dan naar de spanning kijken. Je hebt led's van 3V dus kun je 4 LED's in serie zetten zonder weerstand. Die 4 LED's samen gebruiken dan nog steeds maar 20mA. En daarmee zou je dus ineens 25 circuits van 4 Leds in serie kunnen maken. (dus 100 LED's).

Nu is het zo dat je eigenlijk nooit LED's met hun volledige stroom wil aansturen want dan branden ze enorm fel.
Dus die 3V LED met weerstand die zou je in de praktijk vaak met een weerstand van minimaal 1 kOhm(9mA), 2.2kOhm(4.1mA), 4,7Kohm (1.9mA) of zelfs 10kOhm (0.9mA) willen gebruiken.
De Stroomwaardes heb ik even via de rekentool uitgerekend en staan er tussen haakjes achter.

Mocht je een Android smartphone hebben is de App ELECTRODOC echt aan te raden. Je vind hier heel veel hulpmiddeltjes voor alles wat met electronica te maken heeft.
LED voorschakelweerstand.
Weerstanden parallel
Wet van Ohm.
Spanningsdelers
SMD weerstandcodes,
koolweerstand kleur tabel.
Etc!

PS ik weet niet of de App er ook voor Iphone is.

[Ongeveer]

Beste Joost, dank voor de uitleg en de bevestiging dat mijn denkkronkel goed is.
'k ga ermee aan de slag, ... bedankt
Nog 1 vraagje. Voordat ik een shop helemaal ga leegkopen. Welke weerstand adviseer je me om een zacht licht te krijgen< 2,2 of 4,7 of hoger? Ik ben niet zo van dat felle licht, ook dat moet je in schaal vertalen naar minder

[FidOo]

Lastig te zeggen Bob. Ik gebruik meestal 2.2kOhm of 4.7kOhm. Maar het hangt wel beetje vanaf waarvoor je de leds gebruikt. Als ze door een lichtgeleider heen moeten zoals bijvoorbeeld een locomotief dan kun je hem soms beter wat feller kiezen.
Uiteindelijk zou ik zeggen dat de kosten zo laag zijn dat je gewoon beide moet kopen en zelf testen wat je het mooiste vind.

[BramvanLeeuwen]

Over de weerstandswaarde 2,2kOhm, 4,7kOhm etc. valt geen zinnig advies te geven, denk ik. Dat hangt van veel factoren af : hoe efficiënt is je ledje (een fabrikant geeft daar vaak geen uitgebreide informatie over), hoe ver zit je ledje van datgene dat je wilt verlichten, hoe groot is je huisje etc. hoe donker ie het papier dat je gebruikt. Dat is echt een kwestie van uitproberen. Ik adviseer je toch om 10 ledjes van elke waarde te kopen() 1,0 kOhm(9mA), 2.2kOhm(4.1mA), 4,7Kohm (1.9mA) of zelfs 10kOhm (0.9mA)) en wat te experimenteren, dat kost je misschien wel 2 euro voor alles samen maar dat is wel het waard. De zaak heeft weerstandjes in strips en ze kosten echt niks. Je kunt 1/8W weerstandjes gebruiken, die zijn het kleinst.

(ik had het vorige advies niet gezien, dit is misschien dubbelop)

[Ongeveer]

Dank voor de input, uw beiden.
Ik ga ze gebruiken voor het station en emplacementverlichting.