1 Minitrix 3020/3029 NS Plan E B B6648 Blauw met NS-nummers
2 Minitrix 3021 NS Plan E RD RD6965 Blauw met NS-nummers
3 Minitrix 3020/3029/3120/3129/13120/13129 NS Plan E B 50 84 29-37 201-6 Blauw, computernummers, reclamestrepen met Nutricia
4 Minitrix Uit set 11084 NS Plan E B 51 84 29-37 201-6 Blauw, computernummers, lege reclamestrepen
5 Minitrix 3021/3121/13121 NS Plan E RD 50 84 87-37 201-5 Blauw, computernummers, reclamestrepen met Nutricia
6 Minitrix Uit set 11084 NS Plan E RD 51 84 87-37 201-5 Blauw, computernummers, lege reclamestrepen
7 Minitrix 13128 NS Plan E begeleidingswagen (ex-B) 80 84 978 1 806-8 Geheel geel met vishaak
Varianten:
Plan E B (vanaf 1956 A), gebouwd 1955-1956
Plan E C (vanaf 1956 B), gebouwd 1954-1956
Plan E CKD (vanaf 1956 BKD), gebouwd 1954-1956
Plan E P, gebouwd 1955
Plan L P, gebouwd 1958
Plan E RD, verbouwd 1960-1962 van Plan E BKD
Plan E AB (voor diesel trek-duwtrein), verbouwd 1970-1972 van Plan E B
Plan E B (voor diesel trek-duwtrein), verbouwd 1970-1972 van Plan E B
Plan L Df, verbouwd 1983 van Plan L P
Plan E begeleidingsrijtuig, verbouwd 1988 uit Plan E B
Plan E verblijfsrijtuig, verbouwd 1989 uit Plan E RD
Plan E Df, verbouwd 1990 van Plan E RD
Kleurenschema's:
Vrijwel alle versies zijn vanaf de bouw Berlijnsblauw gebleven, maar het uiterlijk werd wel licht aangepast (geen groot-seriemodel).
Plan E en L P hadden verder op de zijkanten de tekst Nederlandse Posterijen in wit en rood Posterijen schildje daartussen (geen groot-seriemodel).
In 1956 vervielen in heel Europa de 1e klasse (A) en werden alle bestaande rijtuigen een klasse hoger, zodat de Plan E B rijtuigen vanaf toen als als Plan E A aangeduid werden.
Minitrix 3020/3029 Plan E B hoort in deze periode.
Plan E C en CKD werden hiermee Plan E B en BKD.
Gedurende de periode 1960-1962 werden de keukens aangepast van en een restauratieruimte gemaakt in de BKD rijtuigen die vanaf toen ook als RD werden aangeduid.
Dit is duidelijk herkenbaar aan de tekst "RESTAURATIE" op de zijkant en die is in model uitgebracht als Minitrix 3021.
In 1969 werden de computernummers ingevoerd en aangebracht op de rijtuigen.
Vrijwel gelijktijdig kregen de rijtuigen het nieuwe NS-logo (de vishaak) en de reclamestrepen.
Deze zijn door Minitrix als Plan E B (oa. 3020/3029/3120/3129/13120/13129 en Plan E RD (3021/3121/13121) uitbracht met Nutricia in de reclamestrepen. Alleen in startsets zijn ze later ook zonder reclame in de strepen uitgebracht.
In de periode 1970-1972 zijn 43 Plan E B rijtuigen aangepast voor trek-duwtreinen met de 2200 locomotieven en 's winters energiewagens. 11 hiervan kregen een kleine 1e klasse en werden sindsdien als Plan E AB aangeduid.
Deze zijn niet in groot-seriemodel uitgebracht.
In 1974 werden 2 stuks Plan L P aangepast voor Benelux dienst en in 1978 nog een derde. Het kleurenschema werd blauw met gele deuren en band onder de ramen (geen groot-seriemodel).
In de jaren 80 werden eerst de postrijtuigen en later de reizigersrijuigen langzaam afgevoerd en daarom konder er in 1983 4 stuks Plan L P omgebouwd worden tot fietsrijtuig (Plan L Df).
Deze kregen IC-kleuren: Geel met een blauwe band over de ramen (geen groot-seriemodel).
Begeleidingsrijtuig 80 84 978 1 806-8 werd in 1988 verbouwd uit een Plan E B en is door Minitrix uitgebracht als 13128.
2 verblijfswagens werden in 1989 omgebouwd uit Plan E RD (50 84 29-37 204-0 en 50 84 29-37 208-1) en zijn niet in groot-seriemodel verschenen.
Tijdens de 150 jarige NS jubileum werden 6 rijtuigen na een jaar buitendienst gestaan te hebben tijdelijk weer in dienst gebracht. Ze werden naar de afleveringskleuren teruggebracht en ook als zodanig genummerd (5x Plan E C en 1x CKD).
4 stuks Plan E RD werden in 1990 omgebouwd worden tot fietsrijtuig naar Plan E Df.
Inzet modellen:
De Plan E B en RD in zowel het pre-computernummer en computernummer versies kunnen met alle elektrische NS-locomotieven uit de zelfde tijd ingezet worden.
Dit kan eventueel in combinatie met Plan D, K en W rijtuigen.
Een gemis is wel dat er geen 1e klasse rijtuigen zijn uitgebracht.
Ook is er van elke versie maar 1 nummervariant.
De gele NS Plan E begeleidingswagen (Minitrix 13128) werd nooit in reizigerdienst gebruikt, maar werd samen met een voormalig Plan D WRD (Benelux stuurstand) rijtuig als testtrein voor de reeks 6400 ingezet.
Opmerking over de modellen:
De modellen behoren tot de oudste specifiek Nederlandse N-spoormodellen en dat is te zien.
Ze zijn vrij basic en hebben bijvoorbeeld geen inrichting.
Wel zijn er versies met binnenverlichting.
Doordat ze lang in de catalogus gestaan zijn ze onder een wirwar van artikelnummers uitgebracht en verder waren ze onderdeel van enkele startsets.
De kleur van vroege en late productiebatches lijkt beter geweest te zijn dan productiebatches daar tussen in, want die zijn vervaagt.
Tweedehands zijn ze goed te verkrijgen tussen ca. € 10 en € 20.
De gele 13128 en de versies met lege reclamestrepen zijn lastiger te vinden.
Diverse klein-serie modellen zijn niet opgenomen in dit artikel omdat deze tweedehands vrijwel niet verkrijgbaar zijn.
Verder leesvoer:
Zie voor alle uitgekomen modellen ook WilcoV Plan E database pagina hier op het N-Spoorforum.
Uitgebreidere info op Somda RailWiki en Stalen Rijtuigen van de Nederlandse Spoorwegen (link Plan E uit de menubalk links).
Spoorwegmaterieel in Nederland, Gerrit Nieuwenhuis en Hans Nahon, Uitgeverij de Alk, 1987, ISBN 90-6013-949-6
