Modellen:
1 Arnold 3680-016 NS Plan D AB7706 Turquoise
2 Arnold 3680-017 NS Plan D C7823 Turquoise
3 Arnold 3680-014 NS Plan D A7801 Turquoise
4 Arnold 3680-015 NS Plan D B7369 Turquoise
5 THS-Realix 7526.872 NS Plan D RD7651 Turquoise
6 THS/THS-Realix 2503/7526.87 NS Plan D RD7660 Turquoise
7 THS/THS-Realix 2503/7526.8/7526.82 NS Plan C P7916 Turquoise
8 Kuipers Utrecht/Arnold 3680 NS Plan D AB7706 Blauw met NS-nummers
9 Kuipers Utrecht/Arnold 3680 NS Plan D C7802 Blauw met NS-nummers
10 Kuipers Utrecht/Arnold 3680 NS Plan D C7823 Blauw met NS-nummers
11 Kuipers Utrecht/Arnold 3680 NS Plan D C7825 Blauw met NS-nummers
12 THS/THS-Realix 2502/7526.27.7526.272/7526.37 NS Plan D RD7651 Blauw met NS-nummers
13 THS/THS-Realix 2504/7526.2 NS Plan C P7911 Blauw met NS-nummers
14 THS-Realix 7526.22/7526.3 NS Plan C P7916 Blauw met NS-nummers
15 Arnold 3680-012 NS Plan D 51 84 18-40 105-6 Blauw, computernummers
16 Arnold 3680-010 NS Plan D 51 84 18-40 106-4 Blauw, computernummers
17 Arnold 3680-013 NS Plan D 51 84 28-37 108-3 Blauw, computernummers
18 Arnold 3680-011 NS Plan D 51 84 28-37 121-6 Blauw, computernummers
19 THS/THS-Realix 2506/7526.37 NS Plan D 51 84 874 0 111-0 Blauw, computernummers
Varianten:
Plan D AB (vanaf 1956 A), gebouwd 1950-1951
Plan D C (vanaf 1956 B), gebouwd 1951
Plan D RD, gebouwd 1951
Plan C P, gebouwd 1952
Plan D B, verbouwd 1964 van Plan D A
Plan D WRD, verbouwd 1974 van Plan D RD
Plan C meetrijtuig (CTO), verbouwd 1980 van Plan C P
Plan D meetrijtuig voor NS 6400's, verbouwd 1988 van Plan D WRD
Kleurenschema's:
Alle rijtuigen zijn in turqoise afgeleverd.
Arnold 3680-016 en -017 en de turquoise THS/THS-Realix Plan D RD en Plan C P's vallen in de deze periode.
De periode 1954-1958 was een periode met heel hoop kleine en grote veranderingen.
Vanaf 1954 werd vanwege de wijziging van de Nederlandse spelling op de Plan C P's de tekst "Nederlandsche Posterijen" veranderd in "Nederlandse Posterijen"
In 1954 werden de Plan D RD rijtuigen in verbouwd en werden daarbij gelijk Berlijnsblauw.
In model zijn ze uitbracht als THS 2503 en THS-Realix 7526.87.
Alle andere type werden werden daarna Berlijnsblauw en als laatste waren in 1958 de Plan C P's aan de beurt.
Plan C P voor deze periode is door THS 2504 en THS-Realix uitgebracht als 7526.2, 7526.22 en 7526.3.
In 1956 vervielen in heel Europa de 1e klasse (A) en werden alle bestaande rijtuigen een klasse hoger.
De Plan D AB rijtuigen vanaf toen als als Plan D A en de Plan D C rijtuigen werden Plan D B aangeduid.
De turquoise Arnold 3680-014 en -015 met de nieuwe klasse aanduiding vallen dus in deze beperkte periode van 1956 tot op zijn laatst in 1958, voordat ze Berlijnsblauw werden.
De transfers voor de Berlijnsblauwe Kuipers Utrecht/Arnold 3680 zijn juist allemaal van voor de klasse aanpassing en alleen inzetbaar van 1954 t/m 1956.
De laatste wijzing qua uitlijk was in 1969 toen de computernummers ingevoerd worden en rond die tijd werden ook de nieuwe NS-logo's (vishaken) aangebracht.
Voor deze periode zijn Arnold 3680-012 en -010 Plan D A, Arnold 3680-013 en -011 Plan D B en de THS/THS-Realix 2506/7526.37 Plan D RD.
Plan C P uit deze periode is niet uitgebracht als model, net als de 1974 omgebouwde Plan D WRD stuurstandrijtuigen van de Beneluxtrein.
Inzet modellen:
De Plan D's werden in het begin vooral in binnenlandse dienst ingezet, tot ze vanaf 1956 in internationale ingezet werden.
De Plan C's waren voornamelijk bedoeld voor binnenlands verkeer, maar mochten tot 1960 ook in België en Duitsland ingezet worden.
In de loop van de tijd verdwenen ze uit de treinen met getrokken rijtuigen en werden ze voornamelijk ingezet achter motorposten (zowel de Blokkendozen als mP's).
Vanaf 1960 waren vrijwel alleen in internationale treinen te vinden.
Na 1974 was de inzet in internationale diensten vrijwel voorbij op de Plan D WRD stuurstandrijtuigen van de Beneluxtrein na.
De Plan D A en B werden in de periode 1974 t/m 1978 afgevoerd.
De 2 niet naar Plan D WRD Beneluxtrein stuurstandrijtuigen omgebouwde Plan D RD's werden in 1980 en 1981 afgevoerd.
Als locomotieven werden in Nederland NS 1000, 1100, 1200 en 1300 ingezet, in het begin zelfs nog de laatste stoomlocotieven.
Opmerking over de modellen:
De Arnold modellen behoren tot de oudste specifiek Nederlandse N-spoormodellen en zijn daardoor basic, maar nog goed inzetbaar.
Ze zijn alleen tweedehands te verkrijgen.
De Arnold modellen zijn allemaal gebaseerd op eerder uitgebrachte Plan K AB modellen, waarschijnlijk omdat de originele rijtuigen ook weinig verschilden.
Dit is de herkennen aan de kopwanden, waar Plan K maar aan 1 kant naast de vouwbalg een raam heeft en Plan D aan beide kanten.
Ook hebben de sluitlichten bij Plan K en afschermkapje (zoals bij een stoplicht) en Plan D niet.
Midden jaren tachtig heeft Kuiper's Hobby-Huis in samenwerking met Arnold blauwe modellen zonder bedrukking uitgebracht. Deze werden geleverd met transfers van zowel Plan D als Plan K.
Op de doosjes staat in plaats van een artikelnummer "KUIPER'S HOBBY-HUIS".
Ze worden heel weinig tweedehands aangeboden, soms zelf nog zonder aangebrachte transfers.
De transfers zijn echter alleen voor klasse weizigingen van 1956, terwijl de blauwe kleur pas vanaf 1954 werd ingevoerd, waarmee de nummers dus zeer beperkt inzetbaar zijn.
In de jaren 90 zijn turquoise en Berlijnsblauwe Arnold modellen uitgekomen.
Van de turquose horen er twee vanwege de klasseindeling thuis voor 1956.
De andere twee hebben echter nooit bestaande nummers: A7801 had waarschijnlijk A7701 moeten zijn en B7369 zou ergens in de reeks B7801-B7840 moeten zitten.
De blauwe van computernummer voorziene explaren kloppen beter en men heeft zelfs voor de Plan D B gekozen voor uit van Plan D A omgebouwde B rijtuigen, zodat de coupe-indeling klopt.
51 84 28-37 108-3 zou echter 51 84 28-37 118-3 en 51 84 28-37 121-6 zou 51 84 28-37 121-7 moeten zijn.
De Plan D RD en Plan C P zijn in eerste instantie door THS in de jaren negentig uitgebracht en in de jaren 10 door de opvolger THS-Realix.
Dit zijn alleen heel mooi uitgevoerede modellen en kloppen wel met de grote voorbeelden.
Op sommige versies van de Berlijnsblauwe Plan C P's (1958-1969) wordt echter het "Nederlandsche Posterijen" van voor 1954 in plaats van "Nederlandse Posterijen" gebruikt.
Verder leesvoer:
Zie voor alle uitgekomen modellen ook WilcoV Plan D en Plan C database pagina's hier op het N-Spoorforum.
Uitgebreidere info op:
Somda RailWiki
Stalen Rijtuigen van de Nederlandse Spoorwegen (link Plan D of Plan C uit de menubalk links).
Seinarm
De stalen getrokken rijtuigen van der Nederlandse Spoorwegen (Deel 8 uit de serie Spoorwegen in Nederland), N.J. van Wijck Jurriaanse, Uitgeverij Wyt, 1980, ISBN 90-6007-587-0
Alle Stalen Getrokken Rijtuigen op een Rij, Kees Mooij en Aarnoud Bak, STIBANS, 2003 (of eerdere versie 1990), geen ISBN
